مروری بر استفاده از تابش‌های یوننده در شبکه‌ای کردن پلیمرهای طبیعی

هیدروژل‌ها شبکه‌های سه‌بعدی متشکل از پلیمرها هستند که با جذب مقدار زیادی آب در ساختار خود بدون حل شدن، متورم می‌شوند. هیدروژل‌ها معمولاً با ایجاد پیوند عرضی بین پلیمرهای طبیعی یا سنتزی تهیه می‌شوند. در برهه اخیر به دلیل زیست‌سازگاری، زیست‌تخریب‌پذیری، فعالیت زیستی و سایر ویژگی‌های مطلوب هیدروژل‌های تهیه شده از پلیمرهای طبیعی، تمرکز و علاقه به استفاده از این پلیمرها به جای پلیمرهای سنتزی در تهیه سامانه‌های هیدروژلی مصرفی در زیست‌پزشکی رشد قابل توجهی داشته است. تاکنون تعداد زیادی از روش‌های شیمیایی و فیزیکی برای ایجاد پیوند عرضی و تهیه هیدروژل از پلیمرهای طبیعی ارزیابی شده‌اند. از میان روش‌های شیمیایی، استفاده از تابش‌های یوننده دارای دو مزیت بی‌نیازی به استفاده از آغازگرها و واکنشگرهای شیمیایی و امکان سترون‌سازی سامانه با استفاده از تابش‌های یوننده هم‌زمان با فرایند تهیه هیدروژل است. به‌طور معمول، مواجهه اکثر پلیمرهای طبیعی با تابش‌های یوننده موجب گسست زنجیر و کاهش وزن مولکولی می‌شود. با وجود این در سال‌های اخیر، شماری از پژوهشگران روی امکان شبکه‌ای کردن پلیمرهای طبیعی با استفاده از تابش‌های یوننده تمرکز کرده‌اند. از روش‌های به‌کار رفته می‌توان به تابش‌دهی‌های در حالت خمیری، پلیمرهای دارای گروه اسیدی در محیط اسیدی و در مجاورت گازهای آلکینی و پیوندزنی با گروه‌های وینیلی یا فنولی اشاره کرد. در مقاله حاضر، این روش‌ها مرور و مقایسه شده‌اند.