نیما، رقم جدید کلزای زمستانه برای کشت در مناطق سرد و معتدل سرد ایران

رقم کلزای نیما حاصل انتخاب و خالص سازی تک بوته‌ها در نسل‌های در حال تفکیک مربوط به تلاقی اوکاپی (okapi) با مودنا (modena) می‌باشد. تک بوته‌های انتخابی از نسل f2 و نسل‌های درحال تفرق آن طی پنج سال متوالی کشت و لاین‌های خالص تاحصول نسل f6 از بین آنها گزینش شدند. در سال 1387 لاین‌های خالص حاصل از تلاقی فوق درهمدان بصورت آزمایش مقدماتی مقایسه عملکرد دانه بررسی شدند ونتایج این بررسی نشان داد که عملکرد لاین sw102 (رقم نیما) نسبت به رقم شاهد اوکاپی %7 بیشتر بود. بررسی سازگاری لاین‌های منتخب درکرج، خسروشاه تبریز، اسلام‌آباد غرب، اراک و همدان طی سال‌های زراعی 89-1388 و90-1389 نشان داد که لاین sw102 نسبت به رقم شاهد اوکاپی بیش از %18 برتری عملکرد داشته و از نظر شاخص‌های ضریب تغییرات محیطی و میانگین و واریانس رتبه از پایداری عملکرد بالایی نیز برخوردار بود. ارزیابی‌های بیماری های رقم جدید نیز حاکی از تحمل نسبی این لاین در مقابل بیماری پوسیدگی سفید ساقه و بیماری ساق سیاه بود. نتایج به دست آمده از پروژه تحقیقی- تطبیقی اجرا شده در فامنین همدان در سال 1391 نشان داد که لاین sw102 با 4983 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را تولید کرد. نتایج پروژه تحقیقی- ترویجی در سال 95-1394 در استان اصفهان نشان داد که کاهش عملکرد لاین sw102 و شاهد اوکاپی در شرایط تنش خشکی نسبت به شرایط آبیاری نرمال به ترتیب 13/4 و 23/6 درصد بود. بنابراین با توجه به ویژگی‌های مطلوب لاین sw102 مانند عملکرد دانه و روغن بالا، سازگاری خوب، تحمل نسبی به تنش خشکی آخر فصل و بیماری اسکلروتینیایی ساقه در قیاس با رقم شاهد اوکاپی، این لاین در سال 1395 بنام نیما نامگذاری و برای کشت در مناطق سرد و معتدل سردکشور توصیه شد.

nima, new winter oilseed rape variety for cultivation in the cold and moderately cold regions of iran

nima variety, is resulted from the selection and purification of single plants in segregating generations derived from the cross okapi´modena. single plants in f2 and their segregating generations were cultivated for five consecutive years until pure-lines were obtained in f6 generation. selected pure lines were evaluated in a preliminary yield trial conducted in hamedan in 2008-09. the result showed that seed yield of line sw102 (nima) was 7% higher than okapi (check cultivar). the study of selected lines in karaj, hamedan, arak, khosroshah near tabriz and islamabad-e-gharb during 2009 and 2010 showed that seed yield of line sw102 (nima) was 18% higher than okapi. based on stability parameters of environmental coefficient of variation and mean and variance of ranks for grain yield, sw102 had a good yield stability across different environments in all experinments. evaluation of resistance to common oilseed rape diseases in iran indicated relative resistance of sw102 to blackleg and sclerotinia diseases. results of on- farm trials in hamedan in 2012 showed that sw102 with grain yield of 4983 kgha-1 produced the highest seed yield. results of on- farm trials in isfahan showed that grain yield of sw102 and okapi under drought stress decreased 13.4 and 23.6%, respectively, compared to normal irrigation. based on desirable characteristics of line sw102 such as high grain and oil yield, good adaptability, relative tolerance to terminal drought stress and resistance to blackleg and sclerotinia stem rot compared to okapi (check), this line was released as nima and is recommended for cultivation in cold and moderately cold regions of iran.