رقم جدید گندم نان آبی طلایی سازگار و مناسب کشت در مزارع گندم آبی مناطق معتدل کشور تحت شرایط بهینه و تنش خشکی آخر فصل

رقم جدید گندم نان طلایی از میان لاین های دریافتی از مرکز بین المللی تحقیقات ذرت وگندم (cimmyt) که در سال 1387 به کشور وارد شد انتخاب گردید و در سال زراعی 89 - 1388 در ایستگاه تحقیقاتی اسلام آباد غرب مورد ارزیابی اولیه قرار گرفت و به دلیل مناسب بودن آن در سال زراعی 90-1389 در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی اقلیم معتدل تحت شرایط آبیاری بهینه و تنش خشکی آخر فصل به‏ترتیب با میانگین عملکرد دانه 6967 و 5370 کیلوگرم در هکتار در مقابل میانگین عملکرد 6857 و 3850 کیلوگرم در هکتار ارقام شاهد پارسی، سیوند، بهار و پیشتاز در هر دو شرایط انتخاب شد. لاین مذکور در سال زراعی 91-1390 در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته مناطق معتدل کشور تحت شرایط تنش خشکی آخر فصل در سه منطقه با میانگین عملکرد 4851 در مقابل 4631 کیلوگرم در هکتار رقم شاهد سیروان برای بررسی سازگاری انتخاب شد. میانگین عملکرد لاین مذکور با کد m-91-18 در آزمایش سازگاری اقلیم معتدل طی سال های 93-1391، در شرایط بهینه 7563 کیلوگرم در هکتار و در شرایط تنش خشکی 6385 کیلوگرم در هکتار در مقایسه با رقم پارسی با عملکرد 8022 کیلوگرم در هکتار در شرایط بهینه و 6200 کیلوگرم در هکتار در شرایط تنش خشکی بود. در آزمایش های تحقیقی-ترویجی لاین  m-91-18 دارای میانگین عملکرد دانه 9583 کیلوگرم در هکتار در شرایط بهینه و 8042 کیلوگرم در هکتار در شرایط کم آبیاری در مقایسه با رقم پارسی به ‏ترتیب با عملکردهای 7875 و 6828 کیلوگرم در هکتار در شرایط یاد شده بود. پتانسیل عملکرد رقم طلایی در مزارع کشاورزان در استان های البرز و کرمانشاه به‏ ترتیب 10070 و10670 کیلوگرم در هکتار بود. واکنش این رقم نسبت به بیماری های زنگ زرد و قهوه‏ای تحت آلودگی مصنوعی نیمه مقاوم بود. رقم طلایی از زودرسی قابل توجهی برخوردار است وکیفیت نانوایی خوبی دارد. این رقم در سال 1396 برای کشت در شرایط نرمال و تنش خشکی آخر فصل در مناطق معتدل کشور معرفی شد.

bread wheat cultivar talaei adapted to irrigated wheat growing areas under in temperate agro-climatic regions optimum and terminal water stressed conditions

a bread wheat breeding line that led to release of tallaei cultivar introduced from international research center for maize and wheat (cimmyt) to iran through an international nursery in 2009 and was evaluated in a primary trial in islam abad-gharb research station and due to its favorable characteristics was selected for further evaluation. this line showed grain yield of 6967 and 5370 kgha-1 under normal irrigation and terminal drought conditions, respectively, while mean grain yields of four check cultivars: parsi, sivand, bahar and pishtaz for those two conditions were 6857 and 3850 kgha-1, respectively, aforementioned line showed grain yield of 4851 kgha-1 in advanced yield trial of temperate regions breeding program under water deficit conditions compared to 4631 khha-1 of drought tolerant check cultivar &sirvan& in three locations, hence selected for final evaluation in adaptation trial. grain yield of this line which was presented as m-91-18 at the adaptation trial was 7563 and 6385 kgha-1 against 8022 and 6200 kgha-1 of parsi check cultivar under normal and water stress conditions, respectively, during two cropping seasons 2012-13 and 2013-14. this line showed overall mean grain yield, of 9583 and 8042 kgha-1 in normal irrigation and water deficit conditions under extensional farmer fields, respectively. for these two conditions check cultivar parsi showed 7875 and 6828 kgha-1 records. grain yield potential of this line was recorded as 10070 and 10670 kgha-1 in alborz and kermanshah farmers’ fields, respectively. according to the latest evaluations the response of this line to yellow and leaf rusts was moderately resistant under severe artificial infection. wheat line m-91-18 has considerable earliness and good bread making quality and based on its good agronomic characteristics in 2017 this line was released as tallaei, for cultivation under normal and terminal moisture stress conditions in temperate agro-climatic regions.