بررسی اثرات فواصل ردیف و تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام گلرنگ در شرایط آبی

به منظور بررسی تاثیر فواصل ردیف و تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم گلرنگ جدید پاییزه، یک بررسی طی دو سال زراعی 95-1394 و 96-1395 در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. در این بررسی از آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‏ های کامل تصادفی در چهار تکرار استفاده شد. فاکتورهای آزمایش به ‏ترتیب شامل سه رقم گلرنگ به نام‏ های پدیده، گل‌مهر و گلدشت، دو فاصله ردیف کاشت 30 و 60 سانتی‏ متر (یک خط کشت روی پشته و دو خط کشت روی پشته) و دو تراکم بوته (40 و 60 بوته در مترمربع) بودند. در این تحقیق اثر ساده فاصله ردیف بر عملکرد و اجزای عملکرد، اثر ساده تراکم بر عملکرد دانه، عملکرد روغن و تعداد دانه در غوزه و اثر متقابل فاصله کاشت×تراکم بوته بر تعداد دانه در غوزه معنی‌دار بود. همچنین سه رقم گلرنگ از نظر ارتفاع بوته، عملکرد دانه و عملکرد روغن تفاوت معنی ‏دار داشتند. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که بیشترین میزان عملکرد دانه در فاصله ردیف 30 سانتی‏ متر (2312 کیلوگرم در هکتار) و تراکم 60 بوته در متر مربع (2263 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. همچنین ارقام گلدشت و گل‏مهر عملکرد دانه بیشتری در مقایسه با رقم پدیده داشتند. بدین ترتیب بهترین توصیه برای الگوی کاشت ارقام گلرنگ در مناطق معتدل سرد برای کشت پاییزه فاصله ردیف 30 سانتی‌متر (دو خط کشت روی پشته) و تراکم 60 بوته در مترمربع است.

effects of row-spacing and plant density on seed yield and yield components of safflower cultivars under irrigated conditions

in order to evaluate the effect of row spacing and seed rate on yield and yield components of safflower cultivars, a field experiment was conducted in research field of seed and plant improvement institute, karaj, in 2015-2016 and 2016-2017 cropping seasons. a factorial experiment based on a randomized complete block design with three replications was conducted in the field experiments. factors of the experiment consisted of two row intervals of 30 and 60 cm, two plant distances of 40 and 60 plants per square meter, and three safflower cultivars namely padideh, golmehr and goldasht. in this study, the simple effect of row spacing on yield and yield components, simple effect of density on yield, oil yield, and number of grain per boll, and the interaction effect of row spacing × plant density on number of grains per boll were significant. also, three safflower cultivars had significant differences for plant height, grain yield and oil yield. the results of this study showed that the highest grain yield was obtained at 30 cm row spacing (2312 kgha-1) and density of 60 plants per square meter (2263 kgha-1). also, goldasht and golmehr had the higher grain yield compared to padideh. thus, the best recommendation for planting pattern of safflower cultivars in moderately cold areas is row spacing of 30 cm (two rows on stack) and density of 60 plants per square meter.