مقایسه عملکرد و کیفیت رقم جدید چغندرقند متحمل به خشکی پایا با رقم شاهد خارجی راستا در استان کرمانشاه

به منظور ارزیابی و مقایسه کمی وکیفی رقم چغندرقند بهاره و متحمل به خشکی پایا با رقم خارجی راستا، این بررسی در دو شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی در سال 1395 انجام شد. از هر رقم نیم هکتار کشت شد که نصف سطح زیر کشت هر رقم از نوبت آبیاری دوم به بعد بصورت یک در میان (دور آبیاری 14 روز یکبار) و نصف دیگر آبیاری کامل (دور آبیاری 7 روز یکبار) انجام شد. در اواخر مرحله رشد تعداد چهار نمونه در طول دو خط پنج متری و به طور تصادفی از هر تیمار برداشت و خمیر ریشه برای تعیین صفات کیفی تهیه گردید. ارزیابی اقتصادی سودمندی کاشت رقم جدید پایابه روش منفعت به هزینه و بودجه بندی جزئی صورت گرفت. نتایج نشان داد که میانگین عملکرد ریشه ارقام در دور آبیاری 7 روز (آبیاری نرمال) و 14 روز (شرایط تنش) به ‏ترتیب برابر 93/7 و 57/6 تن در هکتار بود. درصد قند ارقام نیز در دور آبیاری 7 و 14 روز به‏ ترتیب برابر 16/5 و 14 درصد بود. بین دو رقم از نظر عملکرد تفاوت معنی‏ داری دیده نشد، اما میانگین درصد قند رقم راستا در هر دو شرایط با مقدار 16/9 درصد بالاتر از رقم پایا با مقدار 13/7 درصد بود.کاهش عملکرد در ارقام پایا و راستا در شرایط تنش به ‏ترتیب برابر با 31 و 46 درصد بود. درصد قند رقم پایا در شرایط تنش حدود 8 درصد و در رقم راستا 21 درصد نسبت به شرایط آبیاری نرمال کاهش یافت. ارزیابی اقتصادی نشان دادکه رقم پایا در دور آبیاری 14 روز (تنش) 95 درصد و در دور آبیاری 7 روز 63 درصد رقم راستا درآمدزایی دارد و لذا رقم پایا در شرایط تنش و کمبود آب، قدرت رقابت بیشتری با رقم راستا که یکی از ارقام چغندرقند خارجی خوب محسوب می ‏شود دارد. با توجه به حساسیت رقم پایا نسبت به بیماری ریزومانیا و رایزوکتونیا کشت آن فقط در خاک‏ های عاری از این بیماری‏ ها قابل توصیه است.

Evaluation of yield and quality of Paya, a newly released drought tolerance sugar beet, cultivar, with foreign check Rasta in Kermanshah province

In order to evaluate root yield and quality of Paya, a newly released drought tolerance sugar beet cultivar and compare it with foreign check Rasta, this experiment was conducted on farmers’ fields under both normal and drought conditions in 2016. In this study, half hectare of each cultivar was planted and from the second irrigation, irrigation was done with intervals of 7 and 14 days for each half of the cultivated area. At the end of the growth stage, four samples were harvested (along two 5-meter lines at two rows) and the root pulp for qualitative traits was provided. Economic evaluation was carried out using benefit- cost ratio and partial budgeting. The results showed that the yield for two cultivars in the irrigation interval of 7 days (normal irrigation) was 93.7 tons and in the irrigation intervals 14 days (stress conditions) was 57.6 tha-1. In the irrigation interval of 7 days, the percentage of sugar was 16.5% and the 14-day irrigation interval percentage of sugar was 14%. Irrigation interval did not have a significant effect on the elements in the root (sodium, potassium and nitrogen). There was no significant difference between two cultivars in terms of yield, but the sugar percentage of Rasta cultivar (16.9%) was higher than Paya cultivar (13.7%).  Under drought stress condition for Paya and Rasta cultivars yield reductions were 31% and 46%, respectively. Economic evaluation showed that the Paya cultivar had economic advantage of 95% to Rasta cultivar in 14-days irrigation interval and advantage of 63% in complete irrigation (7-days interval). Therefore, the Paya cultivar under stress conditions has more capability compared to Rasta sugar beet cultivars (one of the good foreign cultivars) and can be recommended for regions with water shortages and disease-free soils.