گندم هشترود، رقم جدید گندم نان زمستانه برای کاشت در دیم‌زارهای مناطق سرد و معتدل کشور

تنش‌های خشکی و سرما عوامل تاثیرگذار بر عملکرد دانه و کیفیت گندم هستند. استفاده از پتانسیل ژنتیکی ارقام جدید برای افزایش و پایداری تولید گندم دیم مورد توجه اصلاح‌گران گندم است. در این راستا رقم هشترود در سال زراعی 80-1379 از طریق دورگ‌گیری بین دو لایه پیشرفته ایجاد و مراحل گزینش و ارزیابی‌های اولیه آن در ایستگاه تحقیقات دیم مراغه انجام شد. در آزمایش مقدماتی مشترک (881387) میانگین عملکرد دانه رقم جدید 2012 کیلوگرم در هکتار بود که نسبت به رقم آذر2 حدود 13 درصد برتری داشت. میانگین عملکرد دانه رقم جدید در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته (89-1388) در ایستگاه‌های تحقیقاتی سرد و معتدل 2492 کیلوگرم در هکتار بود. رقم جدید به مدت سه سال (92-1389) در آزمایش سازگاری در ایستگاه‌های تحقیقاتی دیم مراغه، قاملو، زنجان، اردبیل، سرارود، شیروان و ارومیه بررسی شد و میانگین عملکرد دانه آن و ارقام آذر2 و اوحدی به ترتیب 2037، 1988 و 1970 کیلوگرم در هکتار بود. رقم جدید در سال زراعی 92-1391 در مزارع کشاورزان شهرستان‌های مراغه و اهر ارزیابی و میانگین عملکرد دانه ارقام هشترود، آذر2 و اوحدی به ترتیب 1095، 952 و 896 کیلوگرم در هکتار بود. در سال زراعی 93-1392 در شهرستان کنگاور استان کرمانشاه رقم جدید بررسی و نتایج نشان داد که میانگین عملکرد دانه رقم جدید، آذر2 و ریژاو به ترتیب 1800، 1319 و 1332 کیلوگرم در هکتار بود. رقم جدید به دلیل دارا بودن تحمل به تنش‌های خشکی، سرما، زودرسی، وزن هزار دانه بالا و پارامترهای کیفی مناسب جهت کاشت در مناطق دیم سرد و معتدل کشور انتخاب و معرفی شد.

Hashtrood, A New Winter Bread Wheat Cultivar for Dryland Condition in Cold and Moderate Regions of Iran

Hashtrood, is a new winter bread wheat cultivar developed from evaluation of national bread wheat breeding program to cold and moderate dryland areas of Iran. New cultivar created by crossing between two advanced bread wheat lines in Maragheh research station. Hashtrood was selected from segregation populations from F2F6 in Maragheh (20022007) based on its appropriate agronomic characteristics. Results of study on new cultivar in preliminary bread wheat yield trials and advanced regional yield trail in cold and moderate research stations (20082010) showed that, means of grain yield were 2611 and 2492 kgha1, respectively. New cultivar was studied for 3 years (20102013) in ERBWYT in Maragheh, Qamlo, Zanjan, Ardebil, Sararood, Shirvan and Uromieh research stations. Based on results means of grain yield for Hashtrood, Azar2 and Ohadi were 2037, 1988 and 1970 kgha1, respectively. Results of onfarm studies showed that means of grain yield for Hashtrood, Azar2 and Ohadi under farmer fields in East Azerbaijan were 1095, 952 and 896 kgha1, respectively; and in Kermanshah provinces means of grain yield for Hashtrood, Azar2 and  Rijaw were 1800, 1300 and 1332 kgha1, respectively. Results revealed that Hashtrood cultivar is more tolerant to cold and drought stresses and also posses, earliness, moderate resistant to Ug99, higher 1000 kernel weight and good bread quality and therefore was released in 2015 for planting in cold and moderate cold areas of Iran.