>
Fa   |   Ar   |   En
   درگزی 93، رقم جدید خربزه برای کشت در مناطق گرم و معتدل  
   
نویسنده سبحانی علیرضا ,رافضی رامین ,کاخکی علی ,رحیمی حسین ,دادمند محمد ,روحانی حمید ,وفایی بهروز
منبع يافته هاي تحقيقاتي در گياهان زراعي و باغي - 1395 - دوره : 5 - شماره : 1 - صفحه:23 -33
چکیده    خربزه درگزی یکی از جمعیت‌های مهم استان خراسان رضوی است که کیفیت بالایی از نظر میزان قند(15 تا 17 درصد مواد جامد محلول) و خوش طعمی دارد. رنگ پوست میوه خربزه درگزی روشن و سفید مایل به زرد و دارای خطوط سبز رنگ می‌باشد. از نظر شکل حالت کشیده دارد و به همین دلیل بازارپسندی خوبی داشته و نسبت به سایر ارقام متقاضیان بیشتری دارد. در اولین مرحله آزمایش صفات مختلف و سازگاری جمعیت‌های خربزه استان درمناطق مختلف در سال‌های 1377 الی 1380 به مدت چهار سال در شهرستان‌های مشهد، تربت جام و بیرجند مورد ارزیابی قرار گرفت. جمعیت خربزه درگزی در بین جمعیت‌های مورد مقایسه دارای برخی از صفات بسیار مطلوب مانند درصد قند بالا (بریکس)، کیفیت مطلوب و طعم خاص، شکل مناسب میوه و مقاومت نسبی به مهم‌ترین آفت خربزه یعنی مگس خربزه بود. در مرحله بعد پروژه جهت بهبود صفات زراعی درجمعیت بومی خربزه درگزی از سال 1385 تا 1389 به مدت پنج سال در شهرستان‌های مشهد و گناباد اجرا گردید.روش اصلاحی مورد استفاده روش گزینش بوته به ردیف بود.مزرعه به روش گاردنر شبکه‌بندی شد.با رسیدن میوه‌ها در سال اول10 درصد بوته‌های مطلوب از هر کرت انتخاب گردیدند. میوه‌های انتخابی جداگانه بذرگیری و شماره‌گذاری شدند. در سال دوم نیمی از بذر هر کدام از شماره‌ها در انبار نگهداری و نیمی دیگر در یک ردیف به طول 20 متر کشت گردیدند تا علاوه بر بررسی صفات، با یکدیگر نیز مورد مقایسه قرار گیرند. پس از انتخاب شماره‌های برتر در پایان سال دوم ، بذرآنها از انبار خارج و مخلوط گردید تا در سال بعد کشت شود. در سال سوم بذر آنها کشت شد و با توجه به اینکه جمعیت به دست آمده از خلوص یکنواختی خوبی برخوردار نبوند، یک دوره 3 ساله دیگرکار اصلاحی همانند دور اول تکرار شد. درپایان سال پنجم جمعیت اصلاح شده با جمعیت اولیه با استفاده از آزمون t مقایسه شد.در پایان دو دوره گزینش، جمعیت اصلاح شده از درصد بالای صفات مطلوب برخوردار بود. نتایج حاصله نشان داد که برنامه اصلاحی باعث بهبود بسیاری از صفات کمی و کیفی جمعیت اولیه خربزه درگزی شده است. جمعیت پیشرفته دارای یکنواختی، عملکرد و درصد قند بالا می‌باشد. تعداد میوه در بوته و متوسط وزن میوه نسبت به جمعیت اولیه بیشتر است.جمعیت بدست آمده از این مرحله به عنوان جمعیت اصلاح شده که یکنواختی و برتری آن در رابطه با صفات فوق مشخص بود، تکثیر و هسته بذری مادری آن تهیه گردید.در مرحله آخر از برنامه اصلاحی و در سال 1391، طی مدت دو سال پروژه تحقیقی ترویجی بررسی و مقایسه جمعیت اصلاح شده درگزی با جمعیت درگزی بومی (شاهد) در دو منطقه گناباد و تربت جام اجرا گردید. نتایج نشان داد که جمعیت پیشرفته خربزه درگزی با عملکرد 19 تن در هکتار قابل رقابت با جمعیت بومی بوده و نسبت به آن 8.5 تن افزایش عملکرد داشت.
کلیدواژه انتخاب توده‌ای، توده بومی و گیاه در ردیف
آدرس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی, بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, پژوهشکده سبزی و صیفی, موسسه تحقیقات علوم باغبانی, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی, بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی, بخش تحقیقات جنگل‌ها و مراتع, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی, بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر, ایران, سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی, بخش ترویج و مشارکت مردمی, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی, بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر, ایران
 
   Dargazi 93, a New Melon Cultivar Suitable for Cultivation in Tempereate Warm Areas of Iran  
   
Authors Kakhki A. ,Sobhani AR. ,Vafaee B. ,Rahimi H. ,Rohani H. ,Dadmand M. ,Rafezi R.
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved