رده بندی شناختیِ مثل‌های مبتنی بر شناخت اجتماعی

موضوع پژوهش‌های شناخت اجتماعی بررسی چگونگی راه‌های ضبط، استفاده، و تفسیر آن دسته از اطلاعات است که درخصوص جهانِ اجتماعی می‌باشد. یکی از رهیافت‌های غیرمستقیم برای ورود به علوم شناختی، زبان است. در هر زبان و فرهنگ، ضرب‌المثل‌ها هم رابط اجتماعیِ بینانسلی می‌باشند و هم رابط اجتماعی درون‌نسلی؛ بنابراین از شاخص‌های مناسب برای مطالعاتِ درزمانی و همزمانیِ شناخت اجتماعی به شمار می‌آیند. این پژوهش در پی آن است که با استفاده از روشی تحلیلی_توصیفی نشان دهد: متناظر با هر الگوی شناختیِ پردازش، ضرب‌المثل‌های فراوانی در زبان وجود دارند که صریحا از طریق برجسته کردن الگوی شناختیِ مذکور یا به تایید آن الگو اصرار می‌ورزد، یا به تکذیبش. بنابراین اگرچه آوردگاه طرحواره‌ها و شناختارها مخفی‌گاهی به نام ناخودآگاهِ فردی است اما فرهنگ جمعی، بسیار پیش‌تر از نظریه‌پردازان علوم شناختی، آنها را به پهنۀ توجهِ شناخت‌شناسانه و خودآگاهانه‌اش آورده است. مسئلۀ پژوهش چگونگی نقش‌آفرینی ضرب‌المثل‌ها است در انتقال الگوهای پردازش از سطح ناهوشیارِ فردی به سطح هوشیار جمعی. نگارندگان درخصوص امثال زبان فارسی و نیز امثال زبان‌های دیگر تا کنون پژوهشی مشابه را رویت نکرده‌اند. زمینۀ تحقیق زبان فارسی است اما ازآنجاکه اثبات شی نفیِ ماعدا نمی‌کند، عالَمِ سخنِ تحقیق می‌تواند هر زبان یا گویش دیگری نیز باشد. گردآوری داده‌ها به روش هدفمند صورت گرفته است. خلاء التفاتِ بسنده به کاربرد علوم شناختی در پژوهش‌های ادبی، و متقابلا کم‌توجهی علوم شناختی به ظرفیت‌های ادبیات عامه، بر ضرورت این پژوهش صحّه می‌گذارد. حُسن استفاده از فرهنگ عامه، به‌عنوان شاهدی برای نظریات شناختی، در این است که آزمودهشوندگانش طبیعی‌اند، نه آزمایشگاهی.

Cognitive classification of social cognition-based parables

The subject of social cognition research is to explore, how to capture, use and interpret the information that is relevant to the social world. Since proverbs are both interlocutory social interfaces and are also intercultural social interfaces, they are therefore considered to be one of the appropriate indicators for intime and simultaneous studies of social cognition. Using an analyticdescriptive approach, this research seeks to show that: corresponding to any cognitive processing paradigm, there are many proverbs in the Persian language that explicitly, by highlighting the aforementioned cognitive paradigm, insist on its confirmation or rejection. So although the repercussions of schemas and secret cognitive strategies are sometimes in the name of our individual subconscious, our collective culture, far ahead of the theorists of cognitive science, has brought them to the forefront of their epistemological and conscious awareness. The central issue of research is how proverbs play a role in transferring processing patterns from the level of individual unconscious to the level of collective consciousness. This study, for the first time, looks closely at the parables of the Persian language, with an approach to cognitive psychology. The vacuum that suffices for the application of cognitive science in literary research, as well as, the lack of cognitive science to the capacity of popular literature confirms the necessity of this research. The good use of popular culture as evidence for cognitive theories is that its tested subjects are natural, not laboratory.