بررسی ابعاد تبلیغات گمراه‌کننده در روایی سنجی تجارت منصفانه: معرفی الگویی مفهومی-تقنینی مبتنی بر فقه

نظر به عدم تطابق اساسی برخی رویه‌های قضایی و حقوقی و کیفری در مورد پدیده‌های اجتماعی در اسلام و غرب، ظرفیت‌های فقه اسلامی در تدوین و بسط ابعاد حقوقی پدیده‌ها و لزوم توجه به دانش بومی، اقدام پژوهی و زمینه‌یابی در تحقیق، مطالعه حاضر یک تلاش نظام‌یافته برای بررسی پدیده نوظهور تبلیغات گمراه‌کننده تجاری و زمینه‌یابی یک رویکرد فقهی و بومی برای برخورد با این پدیده است. نتایج حاصل از مرور نظام‌مند و فراتحلیل کیفی مطالعات غربی در پایگاه داده ساینس‌دایرکت نشان داد که این تبلیغات در چهار بعد اساسی گمراه‌کنندگی ناشی از حذف اطلاعات، گمراه‌کنندگی ناشی از ابهام معنی‌شناتی، گمراه‌کنندگی ناشی از مقایسه مشخصات و گمراه‌کنندگی ناشی از عدم تحقق ادعا تحقق می‌یابند که توسط نظریه‌های مختلف در روانشناسی، زبانشناسی و علوم اجتماعی تفسیر می‌شوند.همچنین، برخی ظرفیت‌های ایجابی و سلبی فقه در زمینه برخورد با پدیده تبلیغات گمراه‌کننده، کشف و ارائه گردید سپس بر اساس یافته‌های تحقیق، یک الگوی مفهومی برای کاربست فقه در فرایند تقنین این پدیده نوپدید ارائه شد که دارای چهار گام تعیین دستور کار، تعیین منابع، تبیین الزامات و طراحی و اجرا می‌باشد. فقه اسلامی در هر چهار گام دارای ظرفیت‌های است که باعث بومی‌سازی فرایند تقنین در بافت ایران می‌شود.

investigating the dimensions of misleading advertisement in the constructof fair trade: developing a context-dependent conceptual model based on jurisprudence

due to the fundamental inconsistency of some judicial and criminal procedures on social phenomena in islam and the west, the unique capacity of islamic jurisprudence in formulating and expanding the legal aspects of phenomena and the need to pay attention to indigenous knowledge, action research and research, the present study is a systematic effort to investigating the emerging phenomenon of misleading commercial propaganda and finding a ground for a jurisprudential and indigenous approach to deal with this phenomenon. the results of qualitative meta-analysis of more than two decades of research in this field showed that these advertisements are in four basic misleading dimensions due to information deletion, misleading due to semantic ambiguity, misleading due to comparison of characteristics, and misleading due to non-fulfillment of claim are realized by different theories in psychology, linguistics, and social sciences. it was also found that the islamic jurisprudence has both preventive and productive capacities to deal with this phenomenon. accordingly, a four-step conceptual model of legislation was proposed in the all stages of which the islamic jurisprudence has theoretical capacities which can be manipulated and used.