ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﻣﮑﺎن و ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺒﺮان ﺧﺴﺎرت راﻧﻨﺪه ﻣﺴﺒﺐ ﺣﺎدﺛﻪ؛ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻗﺎﻧﻮن ﺑﯿﻤﻪ اﺟﺒﺎری ﻣﺼﻮب 1395

ﺑﻨﯿﺎد ﻧﻈﺎم ﺟﺒﺮان ﺧﺴﺎرت راﻧﻨﺪه ﻣﺴﺒﺐ ﺣﺎدﺛﻪ در ﻧﻈﺎم ﻫﺎی ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺑﺮ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻨﻄﻘﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﻨﺎ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ. در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﯾﻦ ﻣﺼﺎﻟﺢ، اﻓﺮاط وﺗﻔﺮﯾﻂ در ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﺑﯿﻤﻪ ﮔﺮ و ﺻﻨﺪوق ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺧﺴﺎرت ﻫﺎی ﺑﺪﻧﯽ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺟﺒﺮان ﺧﺴﺎرت راﻧﻨﺪه ﻣﺴﺒﺐ ﺣﺎدﺛﻪ، اﻣﻨﯿﺖ ﺣﻘﻮﻗﯽ و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ اﯾﻦ دو ﻧﻬﺎد را ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻣﯽ ﮐﺸﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺑﺎزدﻫﯽ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﯿﻤﻪ و ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. شناسایی مسئولیت بیمه‌گر و صندوق تامین خسارت‌های بدنی در نظام جبران راننده مسبب حادثه در خصوص خسارات قبل و بعد از تصویب قانون بیمه جدید نیازمند بررسی مبانی حقوقی، قانونی و اقتصادی است تا بتوان در جهت تحقق هدف حمایت از زیان‌دیدگان حوادث رانندگی و با در نظر گرفتن مصالح اجتماعی و مالی بیمه‌گر و صندوق، تفسیر موثری از اندیشه جبران خسارت راننده مسبب حادثه ارائه داد.روش‌شناسی: روش مورد استفاده در این پژوهش شیوه توصیفی – تحلیلی است.یافته‌ها: توجیهات حقوقی و قانونی در قانون بیمه جدید، دلالت بر الزام بیمه‌گر و بیمه‌گذار به انعقاد قرارداد بیمه حوادث راننده دارد. بیمه‌ حادثه راننده اگرچه دارای ماهیت مستقل از بیمه شخص ثالث است، لیکن نقض وظیفه قانونی در صدور بیمه حادثه راننده توسط بیمه‌گر، باعث تحمیل اجباری تعهدات قانونی بر بیمه‌گر است. بهره‌گیری از مبانی نظام خیر و رفاه اجتماعی یا در نظر گرفتن تقصیر جامعه به عنوان وسیع‌ترین سازمان، مسئولیت حاکمیت و جامعه را در قبال راننده مسبب حادثه فاقد بیمه‌نامه توجیه می‌کند و صندوق تامین خسارت‌های بدنی به عنوان جایگزین بیمه، موثرترین منبع جبران خسارت است.نتیجه‌گیری: مبانی حقوقی و قانونی توجیه‌کننده مسئولیت بیمه‌گر و صندوق بر اساس قانون جدید، خسارات بدنی گذشته راننده فاقد بیمه‌نامه حوادث را شامل نمی‌شود و علاوه بر این مبانی، عدم کارایی اقتصادی و توجیه منطقی، بیمه‌گر و صندوق را از زمره منابع نظام جبران خسارت راننده مسبب حادثه خارج می‌کند.

identify the possibility and source of compensation for the driver who caused the accident; before and after the approval of the compulsory insurance law approved in 2016

objective: the foundation of the driver compensation system has been established in legal systems based on logical, social and economic interests. on the other hand, paying attention to the legal security and financial resources of the insurer and the bodily injury indemnity fund shakes the foundations of the idea of absolute protection of the victims of traffic accidents. exaggeration in identifying the responsibility of these two social institutions in relation to compensating the driver who caused the accident will weaken the efficiency of the insurance industry and reduce public resources. identifying the liability of the insurer and the bodily injury indemnity fund in the driver compensation system for damages before and after the adoption of the new insurance law requires reviewing the law, legal and economic foundations in order to achieve the goal of protecting the victims of traffic accidents and taking into account the social and financial interests of the insurer and the fund, to provide an effective interpretation of the idea of compensating the driver who caused the accident.methodology: the method used in this research is descriptive-analytical.findings: law and legal justifications in the new insurance law indicate the obligation of the insurer and the insured to conclude a driver accident insurance contract. although driver accident insurance is independent of third party insurance, the violation of the legal duty in issuing driver accident insurance by the insurer imposes a mandatory imposition of legal obligations on the insurer. utilizing the foundations of the social welfare system or considering the fault of society as the broadest organization, justifies the responsibility of the government and society to the driver who caused the accident without insurance, and the bodily injury indemnity fund as an alternative to insurance is the most effective source of compensation. it does not make sense to extend the liability of the fund and the insurer to the uninsured driver for damages before the adoption of the new insurance law, and the resources of these two institutions are severely lacking.conclusion: law and legal basis justifying the liability of the insurer and the fund according to the new law, does not include the past bodily injuries of the driver who does not have accident insurance and in addition, the lack of economic efficiency and rational justification excludes the insurer and the fund from the resources of the driver compensation system causing the accident. keywords: the driver who caused the accident, driver accident insurance, insurer, bodily injury indemnity fund.