اثر تمرین استقامتی همراه با مکمل کلسیم بر برخی شاخص‌های هیستومورفومتری اپی‌فیز نزدیک درشت‌نی موش‌های بدون تخمدان

زنان سالمند در معرض افزایش خطر از دست دادن استخوان و شکستگی آن قرار دارند. مشخص شده کلسیم کافی و تمرینات تحمل وزن، تکامل اسکلتی را تحت تاثیر قرار می دهند، اما اثرات ترکیبی کلسیم و تمرینات تحمل وزن، به‌ویژه بر هیستومورفومتری استخوان، کاملاً مشخص نشده است. در این مطالعه اثرات مصرف مکمل کلسیم، تمرینات تحمل وزن و ترکیبی از این دو را بر اپی‌فیز نزدیک استخوان درشت نی در موش‌های بدون تخمدان بررسی شده است. پنجاه و دو سر موش صحرایی جوان ماده بالغ از نژاد sprague dawleyکه به‌صورت تصادفی به گروه‌های پایه (برای تعیین مقادیر شاخص‌های هیستومورفومتری، سه ماه پس از برداشتن تخمدان و قبل از آغاز مرحله اصلی تحقیق)، تمرین استقامتی، مکمل کلسیم، ترکیب تمرین و کلسیم و سرانجام گروه کنترل (که هیچ‌گونه مداخله تمرینی یا مکمل‌گیری را طی دوره اصلی اجرای پروتکل تحقیق تجربه نکردند) تقسیم شدند. گروه تمرینی، در طول هشت هفته پروتکل دوی فزاینده را با سرعت 12 تا 20 متر در دقیقه، به مدت 10 تا 59 دقیقه و پنج جلسه در هفته اجرا کردند. گروه کلسیم از طریق گاواژ، روزانه 35 میلی‌گرم کلسیم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن دریافت کردند. پس از هشت هفته، پارامترهای هیستومورفومتری اپی‌فیز بالایی استخوان درشت‌نی با استفاده از دستگاه آنالیز تصویر‌برداری نیمه‌اتوماتیک مجهز به آکولارمیکرومتر اندازه‌گیری شد. داده ها با آزمون t وابسته و تحلیل واریانس یک‌طرفه در سطح 05/0?p تحلیل شد. نتایج نشان داد برداشتن تخمدان به کاهش فاصله بافت اسفنجی و همچنین ضخامت و حجم بافت‌های استخوانی متراکم و اسفنجی اپی‌فیز نزدیک استخوان درشت‌نی منجر شده است. دویدن روی نوارگردان و مکمل کلسیم باعث افزایش معنی‌دار این شاخص‌ها، در مقایسه با گروه کنترل شد. به علاوه، پارامترهای هیستومورفومتری اپی‌فیز نزدیک استخوان درشت‌نی به میزان قابل توجهی در گروه ترکیبی بالاتر از هریک از گروه‌های مجزای کلسیم یا تمرینی بود. همچنین هرچند اثربخشی تمرین بر پارامترهای هیستومورفومتری در کل بهتر از کلسیم بود، اما تفاوت آماری معنی‌داری بین این دو گروه مشاهده نشد. این نتایج نشان می دهد سبک زندگی عاملی مهم در بروز یا پیشگیری از پوکی استخوان است و انجام تمرینات تحمل وزن یا مکمل کلسیم می‌تواند اثر مهاری یا عکس در فرآیند کاهش ناشی از یایسگی در هیستومورفومتری استخوان‌های تحمل وزن داشته باشد.