روایی و پایایی آزمون راهبردهای عملکردی (TOPS) در جامعۀ ورزشکاران بزرگ‌سال ایرانی

هدف از این پژوهش، بررسی روایی و پایایی آزمون راهبردهای عملکردی (tops) در جامعۀ ورزشکاران بزرگ‌سال ایرانی بود. آزمون راهبردهای عملکردی (tops)، آزمونی روان‌سنجی توانمندی است که مهم‌ترین عوامل روانشناختی درگیر در رقابت و تمرین را در ورزشکاران مورد ارزیابی قرار می‌دهد. این آزمون برای اولین‌بار توسط توماس و همکارانش در سال 1999 با توجه به وجود مشکلاتی در پرسش‌نامه­های روان‌شناختی مرسوم در آن زمان و احساس نیاز به آزمونی توانمندتر طراحی شد. آزمون راهبردهای عملکردی (tops) در طول سالیان مختلف و در نقاط مختلف جهان مورد بازبینی، روایی­یابی و پایایی‌سنجی قرار گرفت که برای این پژوهش از جدیدترین نسخۀ آزمون استفاده شد. از جامعۀ ورزشکاران ایرانی، 259نفر نمونه (با میانگین سنی: 32/25 سال) به‌صورت تصادفی انتخاب شدند و آزمون مزبور را تکمیل کردند. این ورزشکاران زن و مرد بزرگ‌سال، در 7سطح عملکردی و رقابتی مختلف و از 10 شهر ایران بودند که در 19 رشتۀ ورزشی فعالیت می­کردند. برای برآورد روایی گویه­های این آزمون از روش تحلیل عاملی تاییدی و برای برآورد پایایی گویه­ها، از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج مدل‌های تحلیل عاملی تاییدی، برازش قابل قبولی برای ساختار مکنون tops در سطح گویه‌ها و در سطح عوامل آزمون به‌دست داد و آزمون مذکور با 17 عامل و 66 گویه مورد تایید قرار گرفت. پایایی تمرین با 8 عامل و 31 گویه، 73/0 به‌دست آمد و پایایی رقابت با 9 عامل و 35 گویه، 74/0 حاصل شد که نشان از پایایی مناسب آزمون است. بنابراین، این آزمون روان‌شناختی برای ارزیابی مهم‌ترین مهارت‌های روان‌شناختی درجامعۀ ورزشکاران بزرگ‌سال ایرانی قابل استفاده است