نگاهی بر واژه‌های مرکب و مشتق‌ مکان‌ساز در فارسی: رویکرد صرفِ ‌شناختی

هدف از پژوهش حاضر بررسی ساخت اسم مکان در فارسی از رهگذر وندها و شبه‌وندهای اشتقاقی دال بر مکان می‌باشد که با وجود شباهت در کارکرد، به‌لحاظ معنایی کاملاً یکسان عمل نمی‌نمایند. برای نمونه پسوند « زار» در فارسی علاوه بر اشاره به مفهوم مکان، به مفهوم کثرت چیزی نیز اشاره می‌نماید، مانند «گلـزار، لاله زار»؛ در حالی‌که دیگر پسوندهای مکان ساز همانند « ستان، کـده، گاه و نمونه های دیگر» از این ویژگی معنایی برخوردار نیستند. گفتنی است به موازات فرآیند ذکرشده، دو فرآیند «ترکیب» و «اشتقاق ترکیب» نیز در این زمینه مورد بررسی قرار می‌گیرند. به همین سبب نگارندگان در پژوهش پیش رو بر آن بوده اند تا با بهره‌گیری از سازوکارهای صرفِ‌ شناختی و دستاوردهای آن، همچون نظریه مقوله‌بندی، مفهوم‌سازی و حوزه‌سازی به بررسی این‌گونه محدودیت‌های معنایی ناظر بر عملکرد چنین پسوندهایی پرداخته و در‌نهایت به معرفی شاخص‌های شناختی دخیل در شکل‌گیری آن‌ها بپردازند.