تخمین واژگان پایۀ دانش‌آموزان کم توان ذهنی مقطع پیش‌دبستانی شهر تهران

هدف از این مقاله، تخمین و ارائۀ فهرست واژگان پایه دانش آموزان کم توان ذهنی مقطع پیش دبستانی شهر تهران است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است. جامعۀ آماری از شهر تهران و نمونه‌گیری به‌روش ماتریسی و طبقه ای انجام شده است. با توجه به نسبت پسران به دختران در جامعه آماری، سه گروه سی‌نفره از دانش‌آموزان (شانزده پسر و چهارده دختر در هر گروه) و درمجموع نود نفر در پژوهش شرکت داده شدند. آزمودنی ها از دانش‌آموزان کم توان ذهنی آموزش‌پذیر زیر نُه سال انتخاب شدند. ابزار پژوهش از نعمت زاده و همکاران (1384) اقتباس شده است. در خرده آزمون ادراکی 694 واژه به‌صورت تصویری و در خرده آزمون واژگانی 830 واژه در قالب پرسش‌نامه لیکرتی مورد سنجش قرار گرفتند؛ البته، متناسب سازی هایی در خرده‌آزمون‌ها برای اجرا روی کودکان کم توان ذهنی صورت گرفت. خرده آزمون ادراکی را دانش آموزان تکمیل کردند. با توجه به تعداد زیاد گویه ها در خرده آزمون ادراکی، هر دانش آموز فقط به یک سوم گویه ها از هر مقوله (اسم، صفت و فعل) و در دو مرحله پاسخ داد. اما خرده‌آزمون واژگانی را چهارده معلم پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی بررسی و تحلیل شدند. معیار سنجش پایگی یک واژه کسب امتیاز 80 درصدی در خرده آزمون واژگانی (4 از 5) و تشخیص صحیح 80 درصد دانش آموزان (24 نفر از 30 نفر) بود. 219 واژه طبق خرده آزمون ادراکی و 81 واژه برمبنای خرده آزمون واژگانی در فهرست واژه های پایه طبقه بندی شدند. با توجه به اینکه 54 واژه در دو فهرست مشترک بودند، درمجموع 246 واژه پایه برای کودکان کم توان ذهنی آموزش پذیر مقطع پیش دبستانی شهر تهران تخمین زده شد.