بررسی‌زمینه‌سازی نمود و صیغه فعل در گفتمان روایی کودکان فارسی زبان

زبان‌ها از ابزارهای زبانی مختلفی برای سازمان‌دهی جریان اطلاعات گفتمان استفاده می‌کنند. یکی از این ابزارها، زمینه‌سازی اطلاعات است که از طریق آن روایت‌گر اطلاعات اصلی و فرعی را در روایت مشخص می‌کند. اطلاعات اصلی که پایه روایت را تشکیل می‌دهند پیش‌زمینه، اما اطلاعات فرعی که وقایع حاشیه‌ای روایت را نشان می‌دهند، پس‌زمینه اند. چنین سازمان‌دهی باعث پیوستگی بیشتر میان پاره‌گفتارهای گفتمان و همچنین انتقال موثرتر اطلاعات می‌شود. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل چگونگی تحقق زمینه‌سازی در قالب پیش‌زمینه‌سازی و پس‌زمینه‌سازی در گفتمان‌روایی کودکان‌فارسی‌زبان براساس ابزار زبانی نمود (کامل/ناقص) و صیغه فعل (معلوم/مجهول) و همچنین تاثیر سن بر به‌کارگیری این ابزارها است. داده‌های پژوهش شامل روایت‌های گفتاری تولیدشده توسط کودکان 7، 9، 11 ساله و یک گروه کنترل بزرگسالان 30 ساله دختر بودند، که با استفاده از دو داستان تصویری (hickmann, 2004) مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد رابطه معناداری بین میزان به‌کارگیری نمود کامل و ناقص و سن  کودکان مورد آزمون وجود داشت، به این ترتیب که با افزایش سن به‌کارگیری نمود کامل در پیش‌زمینه کاهش و به‌کارگیری نمود ناقص افزایش یافت. برعکس، در بزرگسالان به‌کارگیری نمود کامل در پیش‌زمینه افزایش اما نمود ناقص کاهش یافت. در پس‌زمینه نیز این رابطه به‌همین ترتیب مشاهده گردید. بعلاوه، به‌کارگیری صیغه معلوم فعل در روایت‌ها نسبت به به‌کارگیری صیغه مجهول فعل غالب‌تر بود و رابطه معناداری بین به‌کارگیری صیغه مجهول فعل در پیش‌زمینه و پس‌زمینه و سن آزمودنی ها مشاهده نگردید.

The Study of Grounding of Aspect and Voice of Verb in PersianSpeaking Children’s Narrative Discourse

This study aims to investigate and analyze the realization of grounding in the form of foregrounding and back grounding in Persianchildren’s narratives according to linguistic devices of aspect (perfective/imperfective) and voice of verb (active/passive) and also the effect of age on using these devices. To investigate how foregrounding and back grounding are accomplished in Persianspeaking children’s narratives by linguistic devices of aspect (perfective/imperfective) and voice of verb (active/passive) two Hickmann’s (2004) pictorial stories were used. Three groups of school monolingual Persianspeaking children of age 7, 9, 11 and a control group of adults, at age 30 (each group consisting of 10 female subjects) took part in this study. The subjects were tested individually. They were asked to narrate two pictorial stories for one of the researchers. All the narratives (80 narratives, from two pictorial stories) were recorded by a voice recorder. Then, they were transcribed, described and analyzed by SPSS software. Results showed that the use of perfective and imperfective aspects had a meaningful relationship in the three groups of children, that is, the use of perfect aspect in foreground decreased while that of imperfect aspect increased with an increase in the age. On the contrary, in adult group, the use of perfect aspect in foreground increased but that of imperfect aspect decreased. The same relationship was observed in background. Moreover, the use of active voice of verb was more dominant than that of passive voice of verb in the narratives. No meaningful relationship was observed between the use of passive voice of verb in foreground and background on one hand, and the participants’ age, on the other hand. Based on the results of Chisquare test, there was a significant relationship between perfective and imperfective aspects in foreground and also in background and the age of the narrators (p < 0.05). However, there was no significant relationship between the use of passive voice of verb in foreground and background and the age of the narrators (p < 0.05). Thus, the first two null hypotheses of the study were rejected, and the third one was accepted.