نظام ارزشی گفتمان در غزلیات قلندری حافظ

غزل قلندری که با محور مبازره با ریا در ادب فارسی ظاهر شد، در شعر حافظ با شگردها و ظرایف هنری خاصی همراه می‌شود. در این دسته از غزلیات با درهم ریختن ارزش‌های معمول و عرف‌پسند، گونه‌های ارزشی متفاوتی شکل می‌گیرد. نظر به اهمیت نظام ارزشی حاکم بر این دسته از اشعار و جایگاه برجسته آن در تولید و تحول معنا، این پژوهش به بررسی و تحلیل این جنبه از گفتمان نظر دارد. نتایج این بررسی نشان می‌دهد حافظ با دنبال کردن ارزشی مرامی سلوکی درپی نقد اجتماع و صوفی‌مآبان ریاکار زمان برمی‌آید. طرح فضای تنشی در گفتمان غزلیات قلندری به تولید ارزش منجر می‌شود؛ به‌گونه‌ای که در گفتمان این دسته از اشعار هم‌پیوندی مستقیمی میان فشاره و گستره گفتمانی برقرار است. سخن گفتن از مستی، می‌نوشی و نظر به ساقی و معشوق زیبارو فشردگی احساس را در غزل تقویت می‌کند و حضور دیگری به بسط گستره شناختی منجر می‌شود. در گفتمان قلندری، ارزش‌ها درون نظامی تراارزشی قرار دارند و به این ترتیب، جریان ارزش پیوسته درحال جابه‌جایی و انتقال است و به این ترتیب، کل جریان زبان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با توجه به سیالی و پویایی ارزش‌های حاکم بر اشعار قلندری حافظ، در پژوهش حاضر، نظام ارزشی حاکم بر گفتمان این دسته از اشعار و چگونگی معناآفرینی از طریق خلق این ارزش‌ها بررسی می‌شود.

Study of axiological System of Discourse in Hafez Qalandari Poems

Qalandari lyric that appears on the basis of fighting against hypocrisy (Riya) in Persian literature is associated with artistic delicacies in Hafez poems. Moreover, the concepts related to the realm of roguery (Rindi) and Qalandari causes to dynamism of Hafez poems. In these lyrics, Hafez creates the different type of value with changing the common and popular values of society. The change of common values leads to the process of production and transformation of meaning. In this way, Hafez follows an ideological and moral tendencies and criticizes the society advocating the Sufism. At first, Rindi and Qalandari are considered as value to reach the superior goal. This superior goal is a basic value. Undoubtedly, Researchers who have focused in superficial meaning of Qalandari poems, have not paid attention to this basic value. In addition, the process of creation of values in Hafez poems leads to the formation of an aesthetic space. In this way, Hafez uses inter subjective and intra subjective methods. According to dynamic values of Hafez Qalandari poems, in this research, we will survey the axiological system of Discourse and the process of creation of meaning through values.