راه‌اندازی شبکه هم‌نت: شبکه‌ای برای تبیین باهمایی واژگانی

در این مقاله برای نخستین‌بار شبکه‌ای با جست‌وجوی تحت وب برای تبیین «باهمایی واژگانی» بر پایه معناشناسی قالبی پیشنهاد داده و آن را «هم‌نت» می‌نامیم و با قالب‌نت که شبکه‌ای برای تبیین قالبی واژگان است، پیوند می‌دهیم. این شبکه نه‌تنها به درک ما از باهمایی واژگانی یاری می‌رساند، بلکه می‌تواند مقدمه‌ای برای پژوهش‌های رایانشی در مورد ماهیت ترکیبات واژگانی باشد. برای توصیف چگونگی کارکرد این شبکه، به‌عنوان نمونه باهمایی با واژه «دست» در نظر گرفته شد و داده‌ها از منابع مختلف از جمله دو پیکره بی‌جن‌خان و پایگاه دادگان زبان فارسی استخراج شد. روشی که برای بررسی باهمایی در این پژوهش به کار رفته، عبارت است از مقایسه قالب‌های اجزای ترکیب واژگانی با قالبی که کل ترکیب در آن تعریف می‌شود. نتیجه این‌که از طریق مقایسه این قالب‌ها و شیوه ارتباط آن‌ها با یکدیگر، نه‌تنها نوع ترکیب (از جمله ساده، استعاری و مجازی) دست‌یافتنی است، بلکه می‌توان به اطلاعاتی در مورد انگیزه‌های فرهنگی و تاریخی که در پس ترکیب‌های هم‌آیند قرار گرفته‌اند، دست یافت.