فرایند تحوّل طنین‌معنایی به معنای ضمنی در زبان فارسی؛ یک بررسی درزمانی

فرایند تغییر زبان بخشی جدایی ‌ناپذیر از ماهیّت ذاتی آن است و به آرامی و با ظرافت انجام می‌شود؛ و گاه چنان پنهان و نامحسوس است که تنها پس از گذر زمان و در مقایسه با گذشته برای اهل زبان ملموس خواهد شد. پژوهش حاضر در پی بررسی پدیده‌ی تغییر و تحول طنین‌معنایی (مثبت یا منفی) مربوط به برخی از ترکیبات فعلی خنثای کنونی فارسی به معنای ضمنی در آن‌ها است. بدین منظور، ضمن بررسی پژوهش‌های متعدد پیرامون طنین‌معنایی و معنای ضمنی و بررسی تحّول و تبدیل این دو به یکدیگر در زبان‌های مختلف بویژه انگلیسی، همین سیر تحّول را در برخی ترکیب های فعلی زبان فارسی نشان می‌دهیم. به همین منظور، دو پیکره از دو مقطع تاریخی (قرن هفتم هجری و دوران معاصر) زبان فارسی تهیه و طنین‌معنایی چند ترکیب فعلی در آن‌ها تعیین شد. نتایج نشان می‌دهد که طنین‌معنایی برخی از این عبارت­ها از مثبت به منفی تغییر کرده و این طنین معنایی منفی در برخی از ترکیبات بویژه «موجب شدن» در حال تبدیل به معنای ضمنی منفی است.