بررسی انسجام غیرساختاری در غزلی از حافظ

یکی از مباحثی که همواره در بحث ساختار غزل مطرح می‌شود، موضوع بود یا نبود انسجام در غزل است. در پژوهش حاضر، کوشیدیم با به‌کارگیری رویکرد زبان‌شناسی نقش‌گرا و براساس الگوی هلیدی و حسن، انسجام غیرساختاری در غزل را بررسی و تحلیل کنیم؛ ازاین‌رو، پس از استخدام این الگو، تبیین اصول انسجام غیر‌ساختاری و تفکیک آن از انسجام ساختاری، تلاش کردیم براساس غزلی از حافظ، موضوع انسجام را توصیف و تبیین کنیم. هدف ما در این مقاله این است که علاوه‌بر بررسی نحوۀ شکل‌گیری انسجام در غزلی از حافظ، به‌طور کلی روشی برای پژوهش دربارۀ انسجام غیرساختاری در غزل را ارائه کنیم. شیوۀ توصیفی به‌کاررفته در این پژوهش، مبتنی‌بر الگوی مذکور است؛ با این حال، کوشیدیم با طرح سه نکتۀ نویافته با عنوان «بَرنام»، «اشتراک مجازی در محور مشابهت» و «اشتراک مجازی در محور مجاورت»، نکته‌ای هرچند مختصر را به روش‌شناسی پژوهش در این حوزه بیفزاییم.

The analysis of Nonstructural Cohesion in a Sonnet by Hafiz

One of the prevalent questions in the realm of Persian sonnet is related to its cohesion. The present article, using Halliday and Hassan's systemicfunctional approach to cohesion, tries to analyze and describe the presence of cohesion in Persian sonnet. Henceforth, after using their proposed model in cohesion, defining the principles of nonstructural cohesion and differentiating it from the structural cohesion, this article takes on a descriptive approach towards the analysis of a sonnet by Hafiz. Accordingly, this article tries to analyze the ways in which cohesion comes to existence in a sonnet by Hafiz, and at the same time provide the reader with a methodology for analyzing nonstructural cohesion in Persian sonnets. However, the author proposes three newfound principles which could be of high importance in such a model, that is, epithet, and figurative connectedness in contiguity axis as well as similarity axis.