تمایز روابط دستوری در گویش شوشتری

در زبان های دنیا دو نقش دستوری فاعل و مفعول مستقیم که آن ها را روابط دستوری نیز می نامند، در جمله از طریق سه راهکارِ ترتیب واژه ها، مطابقه و نظام نشانه گذاری حالت قابل تمایز از یکدیگرند. زبان های دنیا ممکن است یک یا دو راهکار و گاهی در برخی موارد هر سه راهکار را برای تمایز روابط دستوری به کار گیرند. هدف از پژوهش حاضر تعیین راهکارهای اتخاذ‌شده برای تمایز بین دو نقش دستوری فاعل و مفعول مستقیم در جمله های دارای فعل گذرا در شوشتری است. به همین منظور داده های پیکرۀ پژوهش از طریق مصاحبه از گویشوران شوشتری بر‌اساس پرسش‌نامه‌ای حاوی 62 جمله، گردآوری و تحلیل شدند. در گویش شوشتری برای تمایز دو رابطۀ دستوریِ فاعل و مفعول مستقیم از دو راهکار نظام نشانه گذاری حالت و مطابقه استفاده می شود. راهکار ترتیب واژه ها در این گویش بدین منظور کاربردی ندارد. از آنجا که این گویش با زبان فارسی در یک گروه گویشی قرار دارد، تصور می شود که راهکارهای مشابهی با فارسی به کار گرفته شوند و تحلیل داده های پیکره نیز صحت این موضوع را تایید می کند.

Distinguishing the grammatical relations in Shushtari Dialect

In the world languages, subject and direct object which are also called grammatical relations are distinguished by three strategies in a sentence: word order, agreement and case marking system. World languages might yield one or two of the socalled strategies or might use all of them for distinguishing grammatical relations. In this article these strategies are examined in Shushtari’s transitive clauses. Therefore a questionnaire consists of 62 sentences was prepared for this purpose and interviews were done with native speakers of Shushtari dialect. Data analysis shows that word order is neither used for distinguishing subject nor for direct object. Agreement is applied for subject and case marking system for direct object in this dialect. As Shushtari is classified in the same dialectic branch with Persian, it is considered to yield the same strategies which are confirmed through data analysis.