بررسی انواع هم‌معنایی میان فعل‌های ساده فارسی و متناظر صوری معناییِ مرکب آن‌ها

پژوهش حاضر پژوهشی معنی‌شناختی است که به‌منظور بررسیِ معناییِ فعل‌های ساده زبان فارسی و متناظرهای مرکبِ صوری ـ معنایی آن‌ها صورت گرفته است، تا مشخص شود از میان انواعِ گوناگون هم‌معنایی، کدام انواع میان فعل‌های یادشده برقرار است و کدام انواع میان آن‌ها برقرار نیست. در این بررسی، نخست، طرز تلقی نگارنده از فعل ساده و مرکب بیان ‌شده و سپس، اشاره‌ای کلی به روش‌های ساخت افعال مرکب از متناظر ساده آن‌ها شده است. پس از آن، انواع تناظر میان فعل‌های ساده و مرکب معرفی شده‌اند. پس از بحثی کوتاه درباره انواع گوناگونِ هم‌معنایی، کوشش ‌شده به‌صورت مستدل و با ارائه نمونه، انواعِ گوناگون هم‌معنایی مشخص شوند و اینکه کدام نوع یا انواعِ هم‌معنایی میان فعل‌های ساده زبان فارسی و متناظرهای صوری ـ معنایی مرکب آن‌ها برقرار است. برای دستیابی به این هدف، آن گروه از فعل‌های ساده فارسی که دارای متناظرهای صوری ـ معناییِ مرکب‌اند، از فرهنگ سخن برگرفته شده‌اند و پیکره موردبررسی را در این مختصر تشکیل ‌داده‌اند. با بررسی این پیکره که 363 فعل دارد و در انتها، در بخش پیوست آمده، مشخص شده است که هم‌معنایی مطلق و ضمنی میان فعل‌های یادشده نیست؛ اما سایر انواع هم‌معنایی میان آن‌ها برقرار است.

Study of Different Kinds of Synonymy between Persian Noncompound Verbs and their FormalSemantic Equivalent Compound Verbs

The Present research is a semantic attempt to the semantic exploration of Persian non compound verbs and their formalsematic equivalent compound verbs with the aim of showing which kind(s) of synonymy there are between these equivalents. In this study, first, the author’s point of view about Persian compound and noncompound verbs are explained and then, after mentioning different methods of making compound verbs out of noncompound verbs in Persian, different kinds of synonymy from semanticists’ point of view have been introduced and explained. After a short discussion about different kinds of synonymy, through using examples, we try to argue which kinds of synonymy there are between discussed equivalents. To reach this goal, 363 noncompound verbs which have formalsemantic equivalent compound verbs have been collected from Sokhan 8vol. Persian dictionary. The corpus has been attached to the article as an appendix. The results of the investigations have shown that absolute synonymy and implied synonymy do not exist between these equivalents, but other kinds of synonymy; namely near synonymy, analytical synonymy, descriptive synonymy, partial synonymy, propositional synonymy do exist between the studied equivalents.