جلوه‌های چندزبانی در رمان چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم

برپایه نظریه «منطق گفت‌وگویی» میخاییل باختین، رمان بیش از هر چیز، یک پدیده زبانی است که اصالت آن با ویژگی «چندزبانی» اش پیوند دارد. زبان در چارچوب علم فرازبان شناسی، از رویکردهای اجتماعی و ایدیولوژیکی مختلف سخنگویان حکایت دارد. رمان نویس دنیای متکثر از لحن‌ها، صداها و جهان بینی های متنوع را در ساختار زبان رمان، در سخن شخصیت‌ها، سخن راوی و زبان انواع ادبی و غیر ادبی به‌کار می گیرد و نظام می بخشد. در این جستار، با دقت در مولفه «چندزبانی» موردنظر باختین، کاربست آن را از دریچه نقد فمنیستی (بررسی ویژگی‌های آثار نویسندگان زن) مورد توجه قرار می‌دهیم و با شیوه توصیفی- تحلیلی، ویژگی «چندزبانی» در رمان «چراغ ها را من خاموش می‌کنم» پیرزاد را بررسی می-کنیم. پیرزاد در این رمان، تفاوت های اجتماعی و فرهنگی را در لایه های زبانی رمان به کار بسته است تا از خلال زبان های متنوع اجتماعی و در نظام زبانی چندگانه، دیدگاه زنانه را مطرح کند. دیدگاه زنانه مورد نظر نویسنده، در گفتمان دوصدایی متشکل از زبان رمان (نویسنده) و گستره زبان راوی، زبان انواع ادبی و غیر ادبی و زبان شخصیت ها متجلی می‌شود و در این دوصدایی، ویژگی زنانه نویسی رمان متمایز می-گردد.