بررسی زبان‌شناختی به‌گویی در زبان فارسی

به گویی ابزار گفتمانی قدرتمندی است که برای تقویت و افزایش نزاکت اجتماعی و حفظ خود ‌انگاره اجتماعی طرفین گفت‌و‌گو به‌کار می‌رود و سازگاری روابط بین فردی را آسان می کند. بیشتر واژه های به گویانه در زبان فارسی در حوزه مسایل مربوط به مرگ، مسایل جنسی، مواد زاید بدن، تبلیغات، ناتوانایی های جسمی، اعضای بدن، بیماری های روانی، مواد مخدر، ناسزاها و تجارت به‌کار می روند. هدف پژوهش حاضر بررسی شیوه های ساخت به گویی ها و طبقه بندی آن‌ها در زبان فارسی است. در این مقاله می‌کوشیم به این پرسش پاسخ دهیم که به گویی ها در زبان فارسی از چه ابزار و سازوکارهای زبانی و شناختی بهره می‌برند؟ با توجه به تحلیل های صورت گرفته در این مقاله، در زبان فارسی، سه شیوه اصلی تغییر واجی، وام‌گیری واژگانی و ساخت های معنایی در جهت ساخت به‌گویی‌ها به‌کار می-روند. در این پژوهش نشان می‌دهیم که ابزارهای زبانی به‌کار رفته در ساخت به‌گویی ها در زبان فارسی عبارت‌اند از تکرار‌شوندگی، حذف، وام گیری واژگانی، استلزام معنایی، استعاره، مجاز، تضاد معنایی، کم-گفت، مبالغه، اطناب، رَدّ‌خُلف، واژه های مبهم، گسترش معنایی و عبارات اشاره ای.