کارکرد محوری نقاب دینی در شعر شاملو و ادونیس

کارکرد شخصیت های تاریخی در شعر امروزین فارسی و عربی، از جلوه‌های مختلفی برخوردار است و کاربست «نقاب» آن شخصیت ها در شعر، یکی از مهم‌ترین انواع آن به‌شمار می‌آید. نقاب‌پردازی، ازجمله شگردهای هنری و بلاغی است که شاعر امروز، برای بیان افکار خویش از آن استفاده می کند. گاهی نقاب یک شخصیت دینی بر چهره شاعر نقش می بندد تا بتواند با استفاده از ظرفیت ها و توانایی های آن شخصیت، حرف های خود را با مخاطب در میان بگذارد. «شاملو» و «ادونیس» نیز به‌عنوان نمایندگان شعر امروز، در زبان فارسی و عربی، تکنیک «نقاب دینی» را در شعر خویش به کار گرفته اند، تا با استفاده از این شگرد نمایشی، افکار خود را برای مخاطب‌، ملموس و مجسم کنند. در این میان، به‌کارگیری محوری نقاب یک شخصیت دینی که برای استفاده بیشتر شاعر از ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل شخصیت صورت می‌گیرد، در شعر ایشان نیز دیده می‌شود. در این پژوهش با تکیه بر نقد تحلیلی- توصیفی آثار شاملو و ادونیس، به بررسی تطبیقی نقاب محوری دینی با توجه به ساختار روایی و تصاویر موجود در شعر آنان می پردازیم و هدف ما دستیابی به برخی زوایای شعر ایشان و بررسی شیوه کاربست نقاب مزبور، با استفاده از نقد تطبیقی و کهن‌الگویی خواهد بود. بدین ترتیب، پس از واکاوی مفهوم نقاب دینی و دلایل کاربرد آن در شعر امروز، نقاب‌های اصلی و محوری شخصیت‌های دینی در شعر این دو تن را مورد توجه قرار دادیم تا سرانجام، همسانی و ناهمسانی های کاربرد مذکور در نزد آنان را به‌‌دست آوریم.