نشان‌داری آغازگر در زبان‌های فارسی و انگلیسی براساس رویکرد دستور نقشگرای نظام‌مند

پژوهش حاضر با هدف بررسی مقابله‌ای نشان‌داری آغازگر در متون پزشکی فارسی و انگلیسی به نگارش درآمده است. این مقاله برآن است تا وجوه افتراق و اشتراک زبان فارسی و انگلیسی را ازنظر نشان‌داری آغازگر مشخص کند. پژوهش برپایه دستور نقشگرای نظام‌مند هلیدی انجام شده و فقط فرانقش متنی در آن مورد نظر است. برای انجام آن، کتاب‌ها و مقاله‌هایی از متون پزشکی انتخاب شده که پیکره‌ای شامل هزار بند از متون نوشتاری فارسی و انگلیسی را تشکیل داده است. این تحقیق به‌روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. نتایج نشان می‌دهد در متون پزشکی فارسی، افزوده‌های حاشیه‌ای با بسامد وقوع بالا در جایگاه آغازگر قرار می‌گیرند. این بسامد وقوع بالا می‌تواند بیانگر این نکته باشد که وقوع افزوده‌های حاشیه‌ای در جایگاه مورد نظر در زبان فارسی نشان‌دار به‌شمار نمی‌آید. به‌نظر می‌رسد زبان فارسی در متون پزشکی از آرایش سازه‌ای متفاوتی در مقایسه با زبان انگلیسی برخوردار است و برخلاف زبان انگلیسی، در مقوله نشان‌داری کاملاً از نظریه هلیدی پیروی نمی‌کند. همچنین، این مقاله نشان می‌دهد ویژگی‌های ضمیراندازی و نداشتن آرایش واژگانی ثابت، ازنظر نشان‌داری، فارسی را از انگلیسی متمایز می‌کند. نشان‌داری آغازگر در فارسی و انگلیسی علاوه‌بر تفاوت‌های زبانی، متاثر از عوامل دیگری ازقبیل سبک متن (قلم خاص نویسنده)، فرم نوشتار (کتاب، مقاله و غیره)، ارتباط بین بند و متن، تاکید، تقابل و ژانر متن است. از آنجایی که عوامل یادشده در فارسی و انگلیسی بر نشان‌داری آغازگر موثرند، می‌توان آن‌ها را وجوه اشتراک این دو زبان در این حیطه دانست؛ در‌حالی که تفاوت‌های زبانی (ساختار فارسی و انگلیسی) به وجوه افتراق در نشان‌داری آن‌ها اشاره دارد.