متن، زبان و محیط زیست: از نقد زیست‌محیطی تا زبان‌شناسی زیست‌محیطی

نظریۀ ادبی در کل، ارتباط میان نویسندگان، متون و جهان را بررسی می‌کند. در بیشتر نظریه‌های ادبی «جهان» با اجتماع یا سپهر اجتماعی مترادف است. نقد زیست‌محیطی و مطالعات سبز، مفهوم «جهان» را گسترش می‌دهد تا کل محیط ‌زیست را دربر بگیرد. اگر با اولین قانون محیط زیست موافقت کنیم، که هر چیزی با چیز دیگری ارتباط دارد، می‌توانیم به‌عنوان فرضیه در این تحقیق بگوییم که ادبیات به‌عنوان متن زبانی در سطحی بالاتر از دنیای فیزیکی، مانند عنصری زیبایی‌شناختی شناور نیست، بلکه ادبیات درواقع نقشی را در دنیای پیچیدۀ جهانی بازی می‌کند که در آن انرژی، اجسام و ایده‌ها با هم تعامل دارند. ازاین‌رو امروز، زبان و چگونگی کاربرد آن، می‌تواند در خدمت بازنمایی استعاری و نمادین طبیعت و نیز دارای جهت‌گیری انتقادی در قبال بحران‌های زیست‌محیطی باشد. این مقاله که از نوع تحقیقات کیفی است با روش توصیفی تحلیلی به رابطۀ متن زبانی و محیط زیست پرداخته است و با تحلیل چارچوب‌های فکری و نظری نقد زیست‌محیطی، موضوع زبان‌شناسی زیست‌محیطی را بررسی کرده‌ ‌است. مصادیق مورد بحث این مقاله شامل نمونه‌هایی از ادبیات شعری و ادبیات نمایشی است. درواقع هدف اصلی این مقاله، با این پرسش کلیدی گره خورده است که متن زبانی (ادبیات) چگونه می‌تواند فراتر از روش‌های کلاسیک نقد ادبی، بحران‌های زیست‌محیطی جهان معاصر را مورد توجه قرار دهد و در مقابل این مسئلۀ مهم بشری، مسئولیت زبان‌شناختی  را برعهده بگیرد. 

text, language and environment: from ecocriticism to ecolinguistics

literary theory as a whole examines the relationship between authors, texts, and the world. in most literary theories, world is synonymous with community - the social sphere. environmental critique and green studies extend the concept of world to include the whole environment. if we agree with the first law of the environment, that everything has to do with something else, we must say that literature as a linguistic text does not float at a higher level than the physical world, as an aesthetic element, but literature actually plays a role in a complex world. it plays a world in which energy, objects and ideas interact. for this reason, today, language and how it is used can serve as a metaphorical and symbolic representation of nature, as well as have a critical orientation towards environmental crises. this article, which is a qualitative research, has dealt with the relationship between linguistic text and the environment through analytical methods, and by analyzing the intellectual and theoretical frameworks of environmental critique, has also considered the issue of environmental linguistics. examples discussed in this article include examples of poetic literature and dramatic literature. in fact, the main issue of this article is related to the key question of how the linguistic text (literature) can deal with the environmental crises of the contemporary world beyond the classical methods of literary criticism. it is an important human issue to assume linguistic responsibility.