تحلیل فرایند نظام گفتمانی طرح‌واره‌های تنشی عاطفی در شعر ادونیس و شاملو با رویکرد نشانه معناشناسی (مطالعۀ موردی شعر «مرثیه الحلّاج» و «مرگ ناصری»)

نشانه معناشناسی ابزاری دقیق در خدمت مطالعه مکانیسم شکل‌گیری و تولید معناست. دو گونه مهم شناختی و عاطفی در جریان سیال گفتمان ادبی باعث تولید معنا می‌شوند. از آنجا که گفتمان حاکم بر  دو شعر «مرثیه الحلّاج» ادونیس و «مرگ ناصری» شاملو، برپایه ارتباط گستره‌ای و فشاره‌ای بنا نهاده شده است، این مقاله در صدد آن است تا با استفاده از روش تحلیلی توصیفی و به شیوۀ تطبیقی به بررسی نظام تنشی عاطفی موجود در این دو شعر بپردازد و ضمن تطبیق اشعار، سازوکارهای شکل‌گیری، تولید، تداوم معنای عاطفی و تعامل آن با سایر معانی را  تبیین کند و چگونگی شراکت نشانه‌معناها در تولید معنا را توضیح دهد. هدف از ارئۀ این مقاله بررسی ویژگی‌های حسّی ادراکی این دو شعر است تا نشان داده شود که چگونه «موضع گفتمانی»، «اتّصال و انفصال گفتمانی»، «تاثیر افعال»، «دورنماسازی»، «ریتم و آهنگ» و «تنش و بر خلاف جریان حرکت کردن» به تعالی و جاودانگی منجر می‌شود و عناصر سازنده گفتمانِ دو گفته‌پرداز در جهت جاودانه کردن نام و خاطره دو شَوِشگر است.  به‌عبارت دیگر این مقاله درپی آن است تا نشان دهد که چگونه حلّاج و ناصری از طریق رابطه احساسی و تنشی از منِ شخصی عبور کرده و سپس در فرایندی ایثارگرایانه، برخلاف جهت معمول حرکت‌کننده و استعلایی به جاودانگان می‌پیوندند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که عناصر دخیل در سازوکارهای تولید گفتمان عاطفی، درنهایت امر در جهت تثبیت معنای موردنظر دو گفته‌پرداز عمل کرده‌اند.

analysing of the process of the discourse system of tensive-thymique schemas in the poetry of adunis and shamloo : a semiotic study(the case study of the lament of hallaj and death of nasiri poems)

semiotics is a current approach to study the mechanism of meaning formation and production.the nature of the tensive process that exists at the heart of any discourse is that it transforms meaning into an indefinite and complete entity, since the discourse governing the two poems the lament of hallaj by adunis and the death of nasiri by ahmad shamloo is based on extent and pressure relationship,and these two poems have various becomings and actions and are value-oriented, this article tries to use analytical-descriptive method to study the tensive-emotional system in these two poems through a comparative method. it makes the mechanisms of formation, production, continuity of emotional meaning and its interaction with other meanings clear and tries to explain the partnership of signs-meanings in the production of meaning. findings of the study indicate that the elements involved in the mechanisms of production of emotional discourse, finally act to establish the desired meaning of the two debators, and debators use tools such as discourse position, conjunction and disconnection of discourse, effect of verbs, far-sightedness and rhythm and melody in this direction. and also among tensional schema forms, the forms of emotional pressure peak and decrease of cognitive rang is applicable to the first section of adunis's poetry, and the simultaneous decrease of pressures and extensions is applicable to the second section. as throughout shamloo's poem, the tensional schema of simultaneous drop in pressures and expanses can be shown.