میزان پوشش توانش زبان و فرهنگ در برنامه‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه‌های دولتی ایران

بدیهی است که مهم‌ترین توانش موجود در هر مدل ترجمه، تسلط به زبان و فرهنگ مبدا و مقصد است. از سوی دیگر، زبان و فرهنگ دو مقولۀ جدایی‌ناپذیر هستند، واقعیتی که با معرفی مفهوم «زبان ‌فرهنگ» توسط آگار (1994) بیش‌از‌پیش برجسته شد. پژوهش دومرحله‌ای حاضر با رویکردی کیفی و با هدف بررسی میزان پوشش توانش زبان و فرهنگ در برنامه‌های درسی کارشناسی و کارشناسی ارشد مترجمی زبان انگلیسی دانشگا‌ه‌های دولتی ایران در مقایسه با برنامه‌های خارجی مشابه و نیز ارائۀ راهکارهایی برای بهبود برنامه‌های درسی مذکور از حیث این توانش انجام گرفت. برای این منظور، از تحلیل محتوای برنامه‌های درسی مربوطه و مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با متخصصان ایرانی استفاده شد. مهم‌ترین یافتۀ این پژوهش تاکید بر ضرورت اصلاح برنامه‌های درسی کنونی در راستای پوشش حداکثری مباحثی است که در قالب فهرستی از موضوعات زبان و فرهنگ فارسی، زبان و فرهنگ انگلیسی، و زبان و فرهنگ مشترک ارائه شده است. فهرست مذکور، که یکی دیگر از یافته‌های ارزشمند پژوهش حاضر است، می‌تواند در طراحی برنامه‌های دانشگاهی مستقل برای تربیت مترجمان مکتوب، مترجمان شفاهی و مترجمان دیداری‌‌‌شنیداری یا گرایش‌های تخصصی مترجمی زبان انگلیسی نیز مفید باشد. به‌علاوه، پژوهشگران می‌توانند از یافته‌های این پژوهش، که حاصل رویکردی جزئی‌نگر به توانش زبان و فرهنگ است، جهت انجام مطالعات بیشتر دربارۀ هریک از مولفه‌های این توانش استفاده کنند. 

coverage level of language and culture competence in the curricula of b.a. and m.a. english translation programs offered by iranian state universities

it is evident that the most important competence emphasized by any translationcompetence model (tcm) is mastery of source and target languages andcultures. on the other hand, languages and cultures are always closely tied, afact highlighted more than ever by agar’s (1994) proposed concept of‘languaculture’. the present two-phase qualitative study was conducted with thepurpose of investigating how the curricula of b.a. and m.a. english translationprograms offered by iranian state universities cover language and culturecompetence as compared to overseas peer programs and how they can beimproved in terms of the said competence. to this end, content analysis of therelevant curricula as well as semi-structured interviews with iranian expertswere used to gather the required data. the principal finding of the presentresearch is that it emphasizes the necessity of revising the current curricula inline with the maximum coverage of topics contained in a proposed list of persianlanguage and culture topics, english language and culture topics, and jointlanguage and culture topics. the said list of language and culture topics, beinganother valuable finding of the study, may also be used for designing newautonomous translator, interpreter, and audiovisual translator training programs,or at least concentrations with specialized tracks and strands. further, thedetailed findings of the study, gained through an atomistic approach to languageand culture competence, may be availed of by researchers who intend to conductfurther studies on each and every element of this competence.