برساخت گفتمانی هویت در زندگی‌نامه‌های خودنوشت زنان ایزدی

نقش زبان در ساختن هویت یکی از مهم‌ترین بحث‌های نظری مدرن در باب هویت است. ساختارگرایی و پساساختارگرایی با قاطعیت خاص بر نقش سازنده زبان در شکل‌گیری هویت تاکید می‌کنند. پژوهش پیش‌رو با این پیش‌فرض که زبان ابزاری قدرتمند در برساخت گفتمانِ هویتی محسوب می‌شود، با بررسی دو رمان آخرین دخترو دختری که از چنگ داعش گریخت نشان می‌دهد که زنان ایزدی با کدام سازوکارهای زبانی ژانر »زندگی‌نامه خودنوشت « را به‌مثابۀ راهبردی در مبارزه علیه گفتمان سلطه به خدمت می‌گیرند و با عرضه پادگفتمان‌هایی متفاوت به ساخت‌شکنی گفتمان‌های مسلط و کلیشه‌سازی‌های جهانی می‌پردازند تا برخی از پیامدها یا بازخوردهای منفی تجاوز و ظلم به جامعه استعمارزد‌ه ایزدی را بزدایند و در حیات بخشیدن به سنت‌های فرهنگی و قومی ایفای نقش ‌کنند. در این راستا از نظریه گفتمان »لاکلائو و موف « و ابزارهای روش‌شناختی آن برای تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش بهره ‌بردیم .نتایج نشان می‌دهد چهار گفتمان در کشمکش و تخاصم با یکدیگر درصدد بازنمایی هویت زن ایزدی برآمده‌اند: الف) گفتمان »حزب ملی‌گرای کرد «؛ ب) گفتمان »دولت مرکزی عراق و اعراب «؛ ج) گفتمان »داعش « و د) گفتمان »نویسندگان زن ایزدی «. زنان ایزدی می‌کوشند با تمام هویت‌هایی که گفتمان‌های مسلط برایشان تعریف کرده‌اند همچون برده، قربانی تجاوز و پناهنده مبارزه کنند و هویت‌های تازه‌ای چون رهبر ایزدی و مدافع حقوق زنان و ایزدیان برای خود برسازند.