نقد و بررسی لزوم اختبار اوصاف مبیع از دیدگاه فقها

ضرورت آگاهی دو طرف معامله از متعلق قصد آن‌ها؛ یعنی کمیت و کیفیت مبیع به منظور جلوگیری از غرری بودن و بطلان، از شرایط معامله است. با وجود اتفاق نظر فقها بر بطلان و عدم ترتب اثر بیع غرری، در مورد لزوم یا عدم لزوم اختبار کالای فاسدنشدنی، دیدگاه‌های متفاوتی ارایه شده است. برخی از فقها قایل به لزوم اختبار و برخی، معتقد به اصاله الصحه و یا انجام معامله بر حسب توصیف و عدم لزوم اختبار شده‌اند. در پژوهش حاضر که به روش توصیفی تحلیلی است، ضمن تبیین مفهوم غرر و بررسی روایات وارده در خصوص صحت یا بطلان معامله و بررسی ادلّه موافقان و مخالفان با لزوم اختبار مبیع و نیز موارد کاربرد اصاله الصحه چنین به دست آمده که با توجه به شرط مضبوط بودن مبیع در معامله، هر گاه اختبار اوصاف مبیع امکان‌پذیر باشد، شرط اختبار لازم است و نمی‌توان بر اصاله الصحه اعتماد نمود.