مسیولیت مدنی گیرنده مالِ در معرض فروش

به طور معمول، خریدار هنگام خرید از فروشنده درخواست تسلیم کالا را برای بررسی و معاینه می‌نماید تا در صورت پسندیدن آن را بخرد. در فقه از آن کالا تعبیر به «ماخوذ بالسوم» و یا «مقبوض بالسوم» می‌شود. آیا اگر کالای گرفته‌شده بدون تعدی یا تفریطِ گیرنده تلف یا معیوب گردد، آیا او مسیول است؟ در این جستار نشان داده می‌شود که به رغم نظریه مرسوم، مسیولیت گیرنده کالای در معرض فروش در برابر مالک قراردادی و از نوع تعهد به نتیجه است؛ یعنی گیرنده تعهد نموده است که کالای اخذشده یا ثمن آن را به مالک برگرداند. در غیر این صورت، در برابر مالک مسیول است و باید از عهده خسارات واردشده به صاحب مال ـ بر اثر تلف یا معیوب شدن کالاـ برآید، مگر اینکه قوه قاهره را اثبات کند.