توزیع مسئولیت مدنی بر اساس میزان تقصیر در تعدد اسباب عرضی از منظر فقه اهل بیت علیهم السلام

یکی از پیچیده‌ترین بحث‌های مرتبط با مسئولیت مدنی، توزیع مسئولیت است؛ زیرا با توجه به آنکه معمولاً اسباب متعدد در تکوین فعل زیان‌بار دخالت دارند، شناخت سهم هر یک در پدید آوردن حادثه و توزیع مسئولیت دشوار می‌باشد. عموم فقیهان امامی در تعدد اسباب عرضی، نظریه تساوی را اخذ نموده‌اند؛ اما برخی از فقیهان معاصر، نظریه توزیع مسئولیت بر اساس میزان تقصیر را بدون نقد و بررسی مبانی و چالش‌های آن برگزیده‌اند. از این رو، جستار حاضر به منظور تبیین جایگاه نظریه در فقه اهل بیتŒ و بررسی مبانی و چالش‌های فقهی آن سامان یافته است. در این تحقیق با روش تحلیلی و توصیفی سعی شد با طرح و بررسی کلمات و استفتائات فقیهان، ادلۀ این نظریه استخراج و تحلیل شود. از بررسی ادله‌ای چون آیه 194 سوره بقره، اصل اشتغال و احتیاط، این نتیجه حاصل شد که هرچند نمی‌توان نسبت تقصیر را نظریه اصلی توزیع مسئولیت دانست، ولی می‌توان به عنوان نظریه فرعی و تکمیلی مورد توجه قرار داد.

distribution of civil liability based on the amount of fault in multiplicity of accidental causes from the perspective of the jurisprudence of ahl al-bayt

the murder of the testator by the heir in testamentary disposition (testament for disposition of personal property), while challenging and lacking in research background, raises the question of whether such a murder can deprive the legatee of taking possession of the bequest (legacy). three jurisprudential views based on the investigations can be considered in this regard that the murder of the testator by the legatee has no effect on taking position of the legatee according to the famous view and the legatee is still the owner of the bequest (legacy). however, two other views, in a little detail, are based on the fact that murdering a testator by the legatee as in the case of inheritance would prevent the legatee from the bequest (legacy). the present article considers the famous theory acceptable by using a descriptive-analytical method and using library resources, while critically analyzing and evaluating the jurisprudential fundamentals of the proposed views and also considers the prevention of the legatee from the bequest more acceptable by arguing that on the one hand, no evidence that stipulates the prevention of murdering from testamentary disposition (testament for disposition of personal property) and the absoluteness of verses, traditions and principle as the main reason for the famous point of view, each of them can be undermined in some ways and does not have the authority to prove the famous point of view.