امکان‌سنجی فقهی ماهیت قرارداد سی‌اف‌دی کالا

رشد و گسترش جوامع و افزایش نیازهای بشر به همراه پیشرفت ارتباطات، منجر به پیدایش شکل خاصی از فعالیت‌های تجاری و بازرگانی شده که محدودیت‌های گذشته را نداشته باشد و با کمترین سرمایه از هر نقطه جهان، امکان دستیابی به بیشترین سود را فراهم کند. سی‌اف‌دی یا قرارداد مابه‌التفاوت، معامله بر روی نوسان ارزش دارایی بدون انتقال دارایی پایه است. این دارایی پایه می‌تواند کالا، سهام، شاخص سهام، ارز و اوراق قرضه باشد. یکی از مهم‌ترین و ابتدایی‌ترین این معاملات، سی‌اف‌دی بر روی کالاهایی از قبیل طلا، نقره، نفت، گاز و... است. بدیهی است چنین تجارت جدیدی که تا کنون مورد هیچ بررسی حقوقی و فقهی قرار نگرفته است، شبهاتی مانند ربا، قمار و جهل، و اشکالات حقوقی مانند ابهام در ماهیت و نوع عقد در پی خواهد داشت؛ به ویژه آنکه نظام حقوقی ما بر اساس فقه امامیه تدوین شده است. در این پژوهش، ابتدا وضعیت قرارداد مابه‌التفاوت بر روی کالا بررسی، و اشکالات و ابهامات آن بیان شده است. سپس قالب حقوقی متناسب و راهکارهایی برای رفع ایرادات حقوقی و شرعی ارائه گردیده است. با توجه به مشی قانون مدنی و امکانی که شارع مقدس در خصوص اصل آزادی قراردادها در اختیار قرار داده، اگر ماهیت این قراردادها را در قالب عقد صلح تفسیر نماییم، نه تنها مشکل عدم تطابق با عقود معین حل می‌شود، بلکه شبهات شرعی مذکور نیز از اساس وارد نخواهند بود.

The Islamic Jurisprudential Feasibility of the Nature of A Contract for Difference (CFD)

The growth and development of societies and growth in human needs with development of communication which has resulted the genesis of a specific form of financial and commercial activities which do not face the preceding limitations and with a minimum funds provides to access the maxim profit from all over the world. CFD or a contract for differences is a transaction on the rising and falling of the asset’s value without delivery or transfer of the owning the underlying asset. This underlying asset can be stock indices, stocks or shares, commodities, bond. One of the most important and most basic is CFD trading on silver, gold, oil and gas. It is obvious that no legal and jurisprudential study has been conducted over this new trade. it will follow ambiguities such as usury, gamble and legal problems like ambiguity in the nature and the type of the contract specially our legal system has been codified based on Imamiyah fiqh. In this research firstly the position of CFD (contract for difference) on commodities have been considered. then it presents a appropriate legal form and strategies to overcome these legal and share’i (Arabic: شرعی) problems. With regard to the civil code and the possibility of the sacred lawgiver in concern to the principle of freedom of contract which has accepted. If the nature of these contracts is interpreted in the form of sulh contract. Not only it resolves the problem of inconsistency with the determined contracts but also the Islamic legal ambiguity have not been created at all.