بررسی رابطه اندیشه و جامعه در آرای وبر : نقدی بر امکان پروتستانتیسم اسلامی در آرای روشنفکران ایران

برداشت یکجانبه‌گرایانه از نسبت فرهنگ و توسعه در آرای وبر، تصوری اشتباه را در خصوص این نسبت موجب شده است.این نوشتار با ارائه نظریه صحیح وبر، ذیل مفهوم قرابت گزینشی (خویشاوندی انتخابی) و همچنین بازخوانی نگاه او به مفاهیم خاص الهیات مسیحی، می‌کوشد آرای وی را سنجه افکار روشنفکران ایرانی در خصوص نسبت دین‌پیرایی و توسعه، و امکان بازسازی آن در نظام الهیاتی اسلام قرار دهد.نتایج حاصل از این اعتبارسنجی حاکی از آن است که به عکس نگاه مثبت روشنفکران ایرانی به تکرار تجربه الهیاتی مسیحیت در مفاهیم اسلامی، این امر نه تنها با درونمایه‌های الهیاتی اسلام تناسب ندارد؛ که تکرار تصنعی آن در جهان اسلام نیز بیش از تحقق توسعه به عارضه‌ای در ساحت ارگانیک عرف و شرع در جامعه اسلامی منجر می‌شود . تجربه تاریخی ناموفق ایرانیان در صورتبندی دین ایدئولوژیک و دین مدنی بر پایه ایده پروتستانتیسم اسلامی نیز شاهدی بر این مدعاست.

Analysis of the relationship between thought and society in Weber’s : A Critique of the Possibility of Islamic Protestantism in the Opinions of Iranian Intellectuals

The monism interpretation of the relationship between culture and development in Weber’s views has risen to a misconception about it. This article presents Weber’s austenitic theory consisting in the concept of elective affinity, and also reconsider the weber’s perspective of specific concepts of Christian theology: To take advantage of the view as a measure of the Iranian intellectual’s attitudes regarding the relationship between Protestantism and development, and the possibility of its correspondence with the Islamic theology.Contrary to the monism interpretation of Iranian intellectuals on the reconsideration of the theological experience of Christianity in Islamic concepts, not only does not consistent with the Islamic theology, but its artificial Protestantism in the Islamic world would eventuate in disorder in the Islamic custom and sharia instead of development. The historical unsuccessful experience of Iranians in formulating ideological religion and civil religion is a concrete proof.Another misunderstanding of Weber’s views among Iranian intellectuals is that objective foundations of development have been disregarded whilst Weber’s theory of elective affinity demonstrates how objective phenomenon and subjective notions interact. The objectives of this research are pursued by citation method, and focusing On Weber’s works and theories of Iranian intellectuals.