ارزیابی و تحلیل نقدهای وارد شده بر آراء کاتوزیان در مورد استبداد ایرانی، جامعه کوتاه مدت و تضاد

محمدعلی همایون کاتوزیان از پژوهشگران و صاحب نظرانی است که در ارتباط با جامعه، سیاست و تاریخ در ایران قلم فرسایی کرده است و در کنار تولید آثار مهم، دیدگاه ها و نظراتی را معطوف به تاریخ ایران ارائه کرده است.در اینکه کاتوزیان، محققی ساعی و صاحب نظر به حساب می آید تردیدی وجود ندارد و بخاطر همین، نقدهای فراوانی بر کتاب ها و آراء ایشان وارد شده است. نقطه قوت کاتوزیان در مسئله مند کردن تاریخ، سیاست و جامعه ایرانی و ارائه «وجه پروبلماتیک» این حوزه است.ایشان نظرات و دیدگاه هایی مطرح کرده که از دید خودش نظریه به حساب می آیند؛مثل «نظریه استبداد ایرانی»، «جامعه کوتاه مدت یا جامعه کلنگی» و «تضاد دولت و ملت» و غیره. یافته ها حکایت از این دارد که منتقدان کاتوزیان، دیدگاه های وی را، نظریه به حساب نمی آورند.برخی وی را صرفا تکرار کننده و بکار برنده نظریه مارکس، انگلس و ویتفوگل معرفی می‌کنند.برخی هم دیدگاه وی را با کمبود مصداق همراه می کنند.برخی هم دیدگاه کاتوزیان را محدود به حوزه سیاست و دولت می دانند که دیگر حوزه ها را ندیده است.در مجموع اینکه اشکالات روشی و محتوایی به نظرات کاتوزیان وارد کرده اند.در این مقاله با روش توصیفیتحلیلی به ارزیابی و تحلیل این نقدها پرداخته می شود.

Criticisms of the Katozians((Evaluation and analysis of criticisms of Homayoun Katozian’s views and opinions))

Mohammad Ali Homayoun Katozian is one of the researchers and experts who has written about society and politics in Iran and in addition to producing important works, it has provided views and opinions focused on the history of Iran.There is no doubt that Katozian is a diligent and expert researcher, and because of this, there has been a lot of criticism of his books and opinions. Katozian’s strong point is to problematize Iranian history and society and to present it in the &problematic aspect&. He expressed his views and opinions are considered as theory by himself. Like the theory of Iranian despotism, the shortterm society or the old society and the conflict between the state and the nation and etc. The findings say that Katozian critics do not consider his views as a theorist. Some describe him as merely a repeater and practitioner of the theories of Marx, Engels, and Wittfogel. Some associate his view with a lack of examples. Some see Katozian’s view as limited to the realm of politics and government, which he has not seen in other realms. in general, they have introduced methodological and content problems into Katozian’s views. In this article, these critiques are evaluated and analyzed by descriptiveanalytical method.