انقلاب اسلامی و تحول مفهومی حقوق شهروندی در ایران

حقوق شهروندی از جمله مفاهیمی است که در حوزه حقوق عمومی و علوم سیاسی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، تا جایی که مفهوم شهروندی در طول تاریخ و در حوزه اندیشه‌های سیاسی همواره سهم به‌سزایی را به خود اختصاص داده است. به نظر می‌رسد که این مفهوم همواره یک مفهوم پایدار و ثابت نبوده، بلکه جریان‌های سیاسی و متغیرهای تاریخی بر باز تعریف آن تاثیرگذار بوده است. همچنین انقلاب اسلامی و اندیشه‌های بنیانگذار آن، امام خمینی (ره)، نیز به شکلی اساسی ماهیت و روندهای حقوق شهروندی در ایران را تغییر داد. این پژوهش تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر مفهوم و حوزه‌های عمومی حقوق شهروندی را بررسی می‌کند. سوال محوری این است که انقلاب اسلامی ایران چه تاثیری بر  تحول مفهومی و روندهای عمومی حقوق شهروندی در جامعه ایران داشته است؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که انقلاب اسلامی از دو زاویه بر تحول مفهومی و روندهای حقوق شهروندی تاثبرگذار بوده است. نخست، با گسترش سازوکارهای مشارکت مردمی، روندها و حوزه‌های حقوق شهروندی را گسترش داد. و دوم، با برجسته شدن نقش مذهب در سیستم سیاسی جمهوری اسلامی، مذهب به‌عنوان یک متغیر اساسی مردم‌سالاری را در بطن تحولات اجتماعی ایران نهادینه کرده است. روش تحقیق در این مقاله توصیفی تحلیلی، و روش گردآوری داده‌ها منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی است.