از جامعه‌شناسی تا ادبیات: بررسی انتقادی کندوکاوی در جامعه‌شناسی ادبیات

نگارندۀ این مقاله کتاب کندوکاوی در جامعه‌شناسی ادبیات اثر فرهنگ ارشاد را از لحاظ انتقادی بررسی کرده است. در این مقاله نشان خواهیم داد که به‌علت ناآشنایی عمیق با اصطلاحات ادبی، درآمیختن نظریه‌ها و مکتب‌های ادبی، و شناخت ناکافی از جریان‌ها، سبک‌ها، انواع ادبی، و غیره این کتاب تقریری مناسب از جامعه‌شناسی ادبیات به‌دست نمی‌دهد و نمی‌توان مطالب طرح‌شده در آن را قابل‌اعتماد دانست؛ به‌ویژه این‌که این اثر درجایگاه کتاب درسی منتشر شده است. به‌علت آشنانبودن ژرف با ادبیات، پاره‌ای از جریان‌ها و نظریه‌های مرتبط با جامعه‌شناسی ادبیات به‌کناری نهاده شده‌اند و نیز به‌علت غورنکردن در متون ادبی آثار موردبررسی به‌دقت انتخاب نشده‌اند. در پاره‌ای موارد نیز علت بحث دربارۀ مسائل ادبی در جامعه‌شناسی ادبیات تبیین نشده است و نخستین پرسش‌ها درباب اهمیت برخی مباحث ادبی، هم‌چون انواع ادبی در جامعه‌شناسی ادبیات، بدون پاسخ مانده‌اند. خطاهای متعدد درباب مباحث ادبی نشان از آن دارد که نویسنده‌ کتاب نه در انجام و نه در فرجام پژوهش از راه‌نمایی مشاوران ادبی بهره نگرفته است.

from sociology to literature: a critical analysis of the book “an exploration of the sociology of literature”

the present paper aims to critically analyze the book “an exploration of the sociology of literature” written by farhang ershad. it was found that the book’s content is not reliable because of the lack of deep knowledge of literary terms, the mixing of literary theories and schools, and the lack of adequate understanding of literary movements, styles, and types. this is especially true, given the fact that it is published as a textbook. for the above reasons, some of the sociologically-related literary theories and movements were disregarded. the works under study were not properly chosen because of the lack of a deep understanding of literary works. in some cases, the reasons for the discussion of the sociological issues in literature were not provided, and even some preliminary key literary questions, such as literary genres in the sociology of literature, remained unanswered. different mistakes about literary issues indicated that the author has not benefited from literary advice in doing the research.