«جای» منتقد: بررسی انتقادی کتاب مفهوم نقد در نهضت‌‌‌های تجددخواه جهان عرب؛ با نگاهی به نظریه‌‌‌های مدرنیته و پسامدرنیته

این مقاله به نقد و بررسی کتاب مفهوم نقد در نهضت‌‌‌های تجددخواه جهان عرب؛ با نگاهی به نظریه‌‌‌های مدرنیته و پسامدرنیته می‌پردازد. مولف قصد دارد تا مفهوم و پدیدۀ نقد را به‌بحث بگذارد، اما فراموش می‌کند که نقد یک کنش مدرن است. درنتیجه، دچار سنت‌گرایی و پست‌مدرنیسمی می‌شود که یکی مانع نقد است و دیگری مخل نقد. باوجود گزاره‌هایی از این کتاب که امید به پیشرفت را تداعی می‌کنند، مولف گرفتار گذشته‌گرایی سنت‌گرایانه و دل‌مشغول تفنن‌ پست‌مدرنیستی است. این دو عامل باعث شده است که مولف نقد را مربوط به قلمرو فلسفۀ آگاهی بداند. گویی، اگر اعراب در ذهنیت خود به مرحلۀ نقادی برسند، جوامع آن‌ها نیز پیشرفت می‌کند. این تناقضات به‌ویژه در آن‌جا خود را نشان می‌دهند که مولف درعمل به ارزش‌های مدرن (آزادی، شادی، و انسجام) اهمیتی قائل نمی‌شود. هر پژوهشی درباب نقد که قدردان نتایج عملی مدرنیته نباشد، نمی‌تواند پژوهشی جدی و صادقانه تلقی شود. این نکته محور بررسی کتاب در این مقاله است. نویسندۀ مقالۀ حاضر برای این‌که این اختلال در شناخت را به‌نقد بکشاند، با روش هرمنوتیک سوءظن کتاب را موردبررسی قرار داده است.

critic’s position: a critical review on the book the concept of criticism in the modernist movements in the arab world

the book the concept of criticism in the modernist movements in the arab world has been reviewed. the most important criticism of this book is that it has inconsistent claims, while the author intends to discuss the criticism, he forgets that criticism is a modern action and therefore suffers from traditionalism and postmodernism. throughout the book, and in spite of propositions that evoke hope for critique and progress, the author is either caught up in traditionalist retrogression or preoccupied with postmodernist bizarre and pompous gibberish. these two factors have led the author, from another point of view, to consider criticism as matter related to the realm of philosophy of consciousness: as if the arabs reach a critical stage in their mentality and subjectivity, their societies will also prosper and get progressed. these contradictions are especially evident in the fact that the author does not pay attention to modern values ​​(freedom, happiness, and integrity). any research on criticism that does not appreciate the practical results of modernity cannot be considered serious and honest research. this is the focus point of this article. in order to critique this cognitive disorder, i have examined the book by the method of hermeneutics of suspicion.