نقد و بررسی لایحۀ «حفظ کرامت و حمایت از زنان دربرابر خشونت» از منظر اصول و قواعد قانون‌گذاری

پس از گذشت یک دهه از آغاز تدوین لایحۀ «حفظ کرامت و حمایت از زنان دربرابر خشونت» این لایحه در دستورکار مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است. باتوجه‌به اهمیت لوایح قضایی بررسی ابعاد مختلف این لایحه ضروری به‌نظر می‌رسد. نگارندگان این پژوهش نقد لایحۀ مزبور را از منظر اصول و قواعد قانون‌گذاری رسالت اصلی خود می‌دانند و تحقق آن را با استفاده از روش توصیفی تحلیلی دنبال می‌کنند. در بررسی این پژوهش توجه و تاکید ویژه‌ای بر سیاست‌های کلی قانون‌گذاری به‌منزلۀ ترسیم‌‌کنندۀ تصویر کیفیت قانون‌گذاری مطلوب در نظام حقوقی ایران شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که متاسفانه این لایحه از حیث التزام به اصول قانون‌نویسی چندان قابل‌دفاع نیست و انتقادهایی بر آن وارد است. رعایت‌نکردن اصول تنقیحی، خلط جایگاه قانون و سند حقوقی، استفادۀ بیش از حد از ابزار کیفری، و ابهام در برخی مفاهیم و عنوان‌ها مهم‌ترینِ این انتقادهاست. مفاد لایحه با غفلت از مطالبات اسناد بالادستی ملی و بدون توجه به اقتضائات سلسله‌مراتب هنجارهای نظام حقوقی ایران تدوین شده‌ است.‌ به‌نظر می‌رسد که در فرض تصویب، نتیجۀ اجرای لایحه بروز اختلال فرهنگی و القای بحرانی‌بودن وضعیت خشونت در جامعۀ ایران و افزایش هجمه‌های بین‌المللی خواهد بود.

a critical review of the dignity and protection of women against violence bill from the stand point of principles and rules of legislation

after a decade of drafting the bill dignity and protection of women against violence, the bill is on the agenda of the islamic consultative assembly (iranian parliament). this article considers a critique of the bill from the standpoint of principles and rules of legislation as its main mission. the analysis method is descriptive-analytical. this article focuses on the legislative policies as a view of the desired quality of legislation in the iranian legal system. the results of the article show that the bill is not very defensible in terms of adherence to the principles of legislation. non-observance of depuration principles, confusion of the status of law and legal document, excessive use of criminal tools, and ambiguity in some concepts and titles are the most important of these criticisms. the provisions of the bill have been drafted ignoring the requirements of upstream national documents and without considering the requirements of the hierarchy of norms of the iranian legal system. it seems that if approved, the bill will result in the implementation of a cultural disorder and the induction of a critical situation of violence in iranian society and an increase in international attacks.