تاملی بر تجاری‌سازی آموزش عالی؛ نقد و بررسی اقتصادی کتاب بازاری‌‌سازی آموزش عالی: دانشجو به‌‌مثابۀ مصرف‌‌کننده

کتاب بازاری‌‌سازی آموزش عالی: دانشجو به‌‌مثابۀ مصرف‌‌کننده از جنبۀ تنوع موضوعات وضعیت قابل‌قبولی دارد، اما فاقد یک روش تحلیلی مشخص و انسجام درونی در محتواست. با نگاه کلی به مباحث کتاب روشن شد که سه مبحث کلی چیستی، چرایی، و ماهیت کالایی آموزش عالی عمدۀ مضامین کتاب را تشکیل می‌‌دهند و پیونددهندۀ فصول مختلف آن هستند. بنابراین، کلیت مقاله برپایۀ این سه مبحث طراحی شده است تا نتیجه‌‌گیری مشخصی در زمینۀ بازاری‌‌سازی آموزش عالی به‌دست آید. تحلیل انجام‌شده در زمینۀ چیستی بازاری‌‌سازی نشان می‌‌دهد که در یک نظام آموزش عالی بازاری‌‌شده میزان پذیرش دانشجو، هزینۀ مطالبه‌شده از او، وضع ضوابط پذیرش، و غیره صرفاً توسط نیروهای عرضه و تقاضا تعیین می‌‌شوند. هم‌چنین، تحلیل چرایی بازاری‌‌سازی حکایت از این دارد که فشارهای اقتصادی، دشواری تامین مالی دولتی، رشد تقاضاهای اجتماعی، روند جهانی‌‌شدن، و غیره مهم‌ترین عوامل پیش‌‌برندۀ دانشگاه‌‌ها و موسسات آموزش عالی به‌سمت بازاری‌‌سازی بوده‌‌اند. به‌‌علاوه، مزایای این حرکت مانند ارتقای کارآیی و گسترش رقابت از ادلۀ اصلی توجیه‌‌کنندۀ آن هستند. دست‌‌‌آخر این‌که آموزش عالی کالای عمومی نیست که دولت متولی امور آن باشد. بنابراین، آموزش عالی ذاتاً قابلیت کارکرد در قالب نظام بازار را دارد.

a deliberation on marketisation of higher education an economic critique on the book the marketisation of higher education and the student as consumer

the book titled the marketisation of higher education and the student as consumer has acceptable diverse matters, but lacks a clear analytical method and inner coherence in content. an overview of book showed that three broad concepts as what, why and nature of higher education cover the main subjects of the book. analysis of what is marketization reveals that in a marketized higher education system, the admission of students, the price charged, the regulations of admittance and so on are determined by demand and supply. additionally, examining why is marketization suggests that economic pressures, the difficulty of governmental finance, an increase in social demands, globalization, and so forth are the most important factors of driving universities toward marketization. in addition, benefits such as improvement of efficiency and expansion of competition are the prime reasons justifying marketization. finally, higher education is not a public good which government to be its organizer. therefore, higher education has the intrinsic capability of performance in the market framework.