تحلیل انتقادی نظریۀ تمایز بوردیو با رویکردی فرانظری

نوشتار حاضر درپی معرفی و نقد نظریۀ تمایز پیر بوردیو با رویکردی فرانظری است. تحلیل فرانظری تمایز با تاکید بر چهار محور زمینه‎های فکری و اجتماعی نظریه‌پرداز، مفروضات اساسی و مفاهیم محتوایی، روابط منطقی گزاره‎ها و فرایندهای تبیینی نظریه، و نقد نظریه صورت گرفته است. نتایج تحلیل فرانظری نشان داد جهان اجتماعی بوردیو مملو از توزیع ناخوش‌آیند موقعیت و منابع است و این امر دغدغۀ نظری تمایز را درنزد او برجسته ساخته است. تاثیرات متضاد تفکرات وجودگرایی، ساختارگرایی، و کنش‌گرایی مارکسیستی نیز علاقه به نظریه‎ای تلفیقی را در بوردیو به‌وجود آورده است. وی در این تلفیق بر آن است تا عاملیت افراد را به‌گونه‌ای در نظر گیرد که هم بر ذهن و هم بر ساختار اثر بگذارد. او جامعه را مجموعۀ به‌هم‌پیوسته‎ای از میدان‎ها، سرمایه‎ها، و عادتواره‎ها می‌داند. طبق نظر او تفاوت در عادتواره، سرمایه، و موقعیت در میدان به تفاوت و تمایز سبک‎های زندگی می‌انجامد. بااین‌حال، توجه ناکافی به جنبه‎های اخلاقی کنش، نادیده‌گرفتن نقش احساسات در روند استدلال، و اولویت‌دادن به منافع، به‌عنوان مبنایی برای رقابت اجتماعی، از مهم‌ترین نقدهای وارد بر نظریۀ تمایز بوردیوست.

critical analysis of bourdieu’s theory of distinction with a metatheory approach

the present study seeks to introduce and critique pierre bourdieu’s theory of distinction with a metatheory approach. the distinctive metatheory analysis is based on the four factors of the theoretical and social contexts of the theorist, basic assumptions, content concepts, logical relations of propositions and explanatory processes of theory, and finally a critique of theory based on the views of one of bourdieu’s key critics. the results of the transnational analysis show that bourdieu’s social world is full of unpleasant distribution of position and resources, and this has highlighted the theoretical concern of differentiation. the conflicting influences of marxist, existentialism, structuralism, and activism have also created an interest in fusion theory in bourdieu. in combining agency and structure, he considers the agency of individuals in a way that affects both the mind and the structure. he sees society as an interconnected set of fields (structures), capitals, and habitus. in his view, differences in habituation, capital, and position in the field lead to differences and distinctions in lifestyles. however, insufficient attention to the moral aspects of action, ignoring the role of emotions in the process of reasoning and prioritizing interests as the basis for social competition have been considered as the most important criticisms of bourdieu’s theory of distinction.