بررسی جنسیت و نقش‌های جنسیتی در تصاویر کتب درسی عصر پهلوی

تصاویر کتب درسی، افزون‌بر انتقال اطلاعات و تفهیم مطالب درسی، در فرایند جامعه‌پذیری و نهادینه‌سازی ارزش‌های اجتماعی موثرند. کتب درسی و تصاویر آن‌ها، از طریق القای مطالب و مفاهیم، در نگرش‌ها و الگوهای رفتاری فراگیران تاثیر ماندگار دارند. یکی از مقوله‌های درخور مطالعه برای درک کارکردهای مذکور نحوۀ بازتاب مقولۀ جنسیت در تصاویر کتب درسی است. از‌این‌‌رو، در پژوهش پیش‌رو تصاویر کتب مقطع ابتدایی دورۀ پهلوی از بُعد جنسیت و نقش‌های جنسیتی موردبررسی قرار گرفته‌اند. هدف پژوهش حاضر، که به‌شیوۀ توصیفی تحلیلی انجام شده، ارزیابی نقش تصاویر کتب درسی در بازتعریف نقش‌های جنسیتی و الگویابی جنسیتی فراگیران است. یافته‌های پژوهش نشان‌دهندۀ تاثیر حضور کلیشه‌های جنسیتی از منظر نقش و جایگاه دو جنس در خانواده و هم‌چنین نظام اجتماعی است. ساختار جنسیتی تصاویر کتب درسی دورۀ پهلوی مبین محدودیت حضور زنان در عرصه‌های تاریخی سیاسی، علمی، و ساحت اندیشگی است.