سفالینه‌های ایرانی به‌روایت میتسوکنی یوشیدا نقدی بر کتاب in search of persian pottery (در جست‌وجوی سفال ایران)

میتسوکنی یوشیدا، استاد و مدیر اسبق دانشگاه کیوتو، از محققان ژاپنی در حوزۀ مطالعات سفال‌گری ایران است که در دهۀ 1960 به مناطق مختلف تاریخی، سایت‌‌های باستان‌‌شناسی ایران، و جزیرۀ هرمز سفر کرده است. او ثمرۀ یافته‌‌های خود را دربارۀ تاریخچه و تکنیک‌‌های خلق سفالینه‌‌های ایرانی در قالب کتابی با عنوان در جست‌وجوی سفال ایران به‌نگارش درآورده است. در این نوشتار، با مرور کتاب حاضر به‌‌عنوان منبعی درخور مطالعه در زمینۀ تاریخ سفال و سفال‌گری ایران، نحوۀ تلقی مولف درباب روند تحولات این هنر کهن و نیز نوع مواجهۀ او با مقولۀ سبک‌‌شناسی سفالینه‌‌های ایرانی موردنقد و بررسی قرار گرفته است. بر این مبنا، منظور نظر یوشیدا نه‌فقط شرح مشاهدات خود از سفالینه‌‌های ایران، بلکه سبک‌‌شناسی و نیز مطالعۀ آثار سفال‌گری ایرانی به‌لحاظ شناخت خاستگاه فرهنگی و زبانی آن‌‌ها بوده است. هم‌چنین، با درنظرداشتن عضویت او در مرکز تحقیقات انسان‌‌شناسی ژاپن، پرداختنش به وجوه انسان‌‌شناسانۀ هنر سفال‌گری در این اثر چندان دور از انتظار نیست. چنان‌‌که نقش مشترکات فرهنگی کشورهای مشرق‌‌زمین در شکل‌‌گیری نگرش او به سفال و سفال‌گری ایران درمقام یک پژوهش‌‌گر شرقی حائز اهمیت است.

A Critique on the Book In Search of Persian Pottery

Mitsukuni Yoshida, a former professor and director of Kyoto University, is one of the Japanese researchers in the field of Persian Pottery studies who has traveled to various historical and archeological sites in Iran and also Hormoz Island in the 1960s. He has written his findings on the history and techniques of creating Persian Pottery in the form of a book entitled In Search of Persian Pottery. In this article, by reviewing the present book as a worthwhile source in the field of Persian Pottery History, the author’s perception of the evolution of this ancient art and the type of his encounter with the category of stylistics Persian Pottery has been reviewed. On this basis, Yoshida’s view was not only to describe his observations of Persian Pottery, but also to study the stylistics and works of Persian Pottery in terms of recognizing their cultural and linguistic origins. Considering his membership in the Japan Anthropological Institute, his treatment of the anthropological aspects of the art of Pottery in this work is not far off. Also, the role of cultural commonalities of the Oriental countries in shaping his attitude towards Pottery and Persian Pottery as an Oriental researcher is important.