تحلیل و ارزیابی محتوای دستور در دو مجموعۀ آموزش نوین زبان فارسی و آموزش فارسی به فارسی براساس رویکرد دستور آموزشی

ضرورت آموزش م‍وثر و کاربردی دستور براساس نظریه‌ها و رویکردهای نوین آموزش زبان دوم امری پذیرفته شده است. پژوهش حاضر می‌کوشد تا به این پرسش پاسخ دهد که متون به‌کار گرفته‌شده در مراکز آموزش زبان فارسی تا چه اندازه با دستاوردهای علمی آموزش دستور هم‌گام‌اند و در همین جهت به ارزیابی محتوای دستور در دو مجموعۀ آموزش نوین زبان فارسی و آموزش فارسی به فارسی می‌پردازد. چهارچوب نظری این پژوهش رویکرد دستور آموزشی است. با بررسی بخش دستور این کتاب‌ها مشخص شد که آموزش نوین فارسی با همۀ کوششی که برای به‌روزبودن ارائه می‌دهد، سیر مطالب دستوری در آن مشخص نیست، بر نقش نحوی کلمه‌ها به‌جای کاربرد آن‌ها تاکید شده است و جمله‌ها و ساختارهای آموزش‌داده‌شده شکل واقعی و کاربردی زبان فارسی را منعکس نمی‌کنند. در مجموعۀ آموزش فارسی به فارسی نیز هرچند الگوی ساده به دشوار برای آموزش دستور انتخاب شده، آموزش ضمنی درکنار آموزش صریح موردتوجه قرار گرفته، اما موقعیت‌ها و کارکردهای آموزش‌داده‌شده کاربردی نیستند و تمرین‌ها و تکلیف‌های ارتباطی کم‌تر موردتوجه قرار گرفته‌اند. در پایان مقاله، پیش‌نهادهایی برای تدوین متون آموزشی کاربردی‌تر به‌ویژه در زمینۀ آموزش دستور ارائه خواهد شد.

The Analysis and Evaluation of Grammar Content in two AZFA Coursebooks of Amoozesh-e novin-e Zaban-e Farsi and Amoozesh-e Farsi be Farsi based on Pedagogical Grammar Approach

The need for effective and practical instruction of grammar is accepted based on new second language teaching theories and approaches. The present study tries to answer the question that to what extent the coursebooks used in Persian language training centers are in line with the scientific achievements of teaching grammar, and in this regard, it evaluates the content of grammar in two AZFA coursebooks of “Amoozeshe novine Zabane Farsi” and “Amoozeshe Farsi be Farsi”. The theoretical framework of the current study is the pedagogical grammar approach, in which a fortynine reviews checklist was designed according to the principles of it. After verifying the content validity of the mentioned checklist, analyzing and evaluating the grammatical content of the two coursebooks was carried out. Examining the grammar content of these books revealed that in Amoozeshe novine Zabane Farsi the chain of grammatical contents is not clear and emphasizes the syntactic role of words instead of their use, and the sentences and structures taught do not reflect the real and practical form of the Persian language. In Amoozeshe Farsi be Farsi, although the move from simple to difficult in teaching grammar is observed, implicit teaching is considered along with explicit teaching, but the situations and functions taught are not practical and communicative tasks are less considered.