تحلیل انتقادی صورت و محتوای اشعار کتاب‌‌های فارسی دوره‌ دوم متوسطه

در برنامه‌ درسی ایران، درس فارسی و کتاب آن به‌عنوان مهم‌‌ترین ابزار آموزش زبان رسمی اهمیت بسیاری دارد. ازسویی‌دیگر، شعر در انواع منظوم و غیرمنظوم آن در ادبیات فارسی از اهمیت بسیاری برخوردار است. ازاین‌رو، پژوهش حاضر بر آن است که به‌روش کتاب‌خانه‌‌ای تحلیل محتوای تلفیقی (کمی و کیفی) به توصیف تحلیلی کتاب‌‌های فارسی این دوره بپردازد و نشان دهد که آیا اشعار مندرج در این کتاب‌‌ها قابلیت به‌تصویرکشیدن یک شمای کلی متناسب، متعالی، و مطابق واقع از شعر فارسی را در ذهن دانش‌‌آموزان دارد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که کتاب‌‌های موردنظر بیش‌تر نثرمحور است. اشعار انتخاب‌شده بیش‌تر به ادب حماسی، میهنی، پایداری، و انقلاب اختصاص دارد و به‌دلیل عدم پراکندگی متناسب در نوع ادبی، سبک‌‌ شعر، قالب‌‌ شعری، بحر و وزن، و... اشعار کتاب‌‌های فارسی این دوره چهره‌ درستی از شعر فارسی را به مخاطب نشان نمی‌‌دهد. ضمن ‌این‌‌که از نظر جایگاه شاعران مطرح‌شده و آثار منتخب از ایشان نیز موارد قابل‌نقد بسیاری در هر سه کتاب وجود دارد. بنابر موارد یادشده، پژوهش صورت‌گرفته بر ضرورت بازنگری و اصلاح کتاب‌‌های درسی موردمطالعه صحه می‌‌گذارد.

A Critical Analysis of the Form and Concept of Poems of Secondary High Schools Persian Literarute Books

In the curriculum of Iran, the Persian Literature lessons and its textbooks play a significant role. At the same time, poetry is very important in Persian literature. For these reasons, this paper intends to describe analytically the Persian Literature books of this period in a quantitative and qualitative way to examine the status of poetry and the intellectual and aesthetic approaches of the selected poems. We want to know if the poems in these books have the ability to portray an appropriate, transcendent, and realistic picture of Persian poetry in students’ minds. The results indicate that the books in question are mostly prosebased. The selected poems are mostly devoted to epic, patriotic and revolutionary literature, and from an intellectual and aesthetic point of view, they may not be attractive enough to encourage students to read and enjoy textbooks in class. Due to the inappropriate distribution of poems in literary genres, styles of poetry, poetry formats, and poems of Persian books, this course does not show the correct face of Persian poetry to the audience. In terms of the status of the poets and their works, there are also many criticisms of the three books. Therefore, this study emphasizes the necessity of revising and modifying the textbooks studied.