بررسی تحلیلی بخش فرش «عربجنی» از کتاب فرشها و هنر، فرشهای پرندهدار ایلیاتی و غیره: مجموعهآثار بوئنوس آیرس
|
|
|
|
|
نویسنده
|
پشوتنیزاده آزاده
|
منبع
|
پژوهشنامه انتقادي متون و برنامه هاي علوم انساني - 1399 - دوره : 20 - شماره : 6 - صفحه:1 -24
|
چکیده
|
فرش عربجنی نمونهای از فرشهای سلیمانی است که اجزای تصویری آن بهصورت نمادین و چکیدهنگاریشده ظهور یافتهاند. این نمونه از فرش برخلاف دیگر فرشهای سلیمانی، در دستۀ فرشهای تصویریِ صرف قرار نمیگیرد. ترکیبات فرمی و رنگی آن بیننده را به عالم نیروهای ماوراءالطبیعه پیوند میزند. یک نویسندۀ غیرایرانی در کتابش بهنام فرشها و هنر فرش عربجنی را بررسی کرده است. بهعلاوه، گنجانیدن بخش مجزایی از کتاب برای معرفی و ارائۀ یک نمونۀ تصویری تاکنون منتشرنشدۀ فرشی که بهندرت در موطن خویش (فارس) بافته شده است و اکنون نیز نمونهای از آن در ایران موجود نیست از دلایل اهمیت نقد این کتاب است. روش تحقیق در این نوشتار تحلیلی محتوایی و توصیفی است. فرش عربجنی را کوچندگان استان فارس بافتهاند و نمایندۀ فرهنگ ایلیاتی و باورهای دینی ایشان است. در متون مختلف ادبی و فرهنگ فولکور ایران همواره فارس را «مُلک سلیمان» نامیدهاند. آمیختگی داستانهای حضرت سلیمان در بخش اعتقادهای دینی و جغرافیایی با خضر نبی و ایزدبانوی ناهید بهعلت اشتراک وظایفشان باعث ایجاد شباهت و همسانی آنها شده است. دراینباره، دستبافتههای ذهنیباف و بداهۀ ایلیاتی بستر مناسبی را برای بهتصویرکشیدن باورهای بومی و دینی مردمان این خطه فراهم آورده است.
|
کلیدواژه
|
فرش عربجنی، سلیمان نبی، خضر (ع)، آناهیتا، قالی ایلیاتی
|
آدرس
|
پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری, پژوهشکدۀ هنرهای سنتی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
pashootanizadeh@gmail.com
|
|
|
|
|