ماجرای به اوج رسیدن و فروپاشیِ سوژۀ مدرن: نقد کتاب فلسفۀ فرانسوی و آلمانی

مفهوم سوژه درکنار مفاهیمی از قبیل ابژه، خدا، و جوهر یکی از مهم‌ترین مفاهیم تاریخ فلسفه به‌شمار می‌رود. هر‌کدام از این مفاهیم را می‌توان برای روایت‌کردنِ قسمی تاریخ فلسفه دست‌مایه قرار داد. این دقیقاً همان رسالتی است که رابرت سی. سالِمن در کتاب طلوع و افول خود (جلد هفتم از تاریخ فلسفۀ غرب آکسفورد) برای خود تعیین کرده است. او تاریخ سوژه یا به‌تعبیر خودش «تاریخِ خود» را از آغاز ایدئالیسم آلمانی در نیمۀ دوم قرن هجدهم نزد کانت آغاز می‌کند و با گذر از ایدئالیست‌های شاخصی هم‌چون فیشته، شلینگ و هگل، به نخستین بارقه‌های فروپاشیِ برداشتِ پرطمطراق از سوژۀ مدرن و اشاعۀ رویکردهای انتقادی نزد نیچه، کی‌یرکه‌گور، و هایدگر راه می‌برد و درپایان، بحثش را با شاخص‌ترین چهره‌های پست‌مدرن هم‌چون فوکو و دریدا به‌پایان می‌برد. تمرکز اصلی مقالۀ حاضر، بیش از بررسی صوری و محتوایی این اثر، به ترجمۀ فارسی نخست این کتاب معطوف است. درنتیجه مقالۀ حاضر، بیش از تبیین و نقد خود محتوای کتاب، نوعی نقد ترجمه است که هرچند ترجمۀ خاصی را نقد می‌کند، امید دارد که این نقد امکانی را برای مواجهه با کلیت ترجمۀ آثار فلسفی فراهم کند.

The Story of the Rise and fall of the Modern Subject

The concept of the subject, along with concepts such as object, God, and substance, is one of the most important concepts in the history of philosophy. Each of these concepts can be used to narrate a history of philosophy. This is precisely the mission of Robert C. Salman that he sets out for himself in his book The Rise and Fall of the Self (A History of Western Philosophy, Vol. 7). He began the history of the subject, or, in his own terms, ’History of the Self’ from the beginning of German idealism in the second half of the eighteenth century, with Kant (together with prominent idealists such as Fichte, Schelling, and Hegel), to the first glimpses of the collapse of modern subjectivity and proliferation of critical approaches, such as Nietzsche, Kierkegaard, and Heidegger. In the end, he ends his discussion with the most prominent postmodern figures, such as Foucault and Derrida. The present article focuses on the first Persian translation of this book, rather than the formal and content review of this work. As a result, the present article is more than a mere critique of the book’s content itself, a critique of translation that, although it criticizes a particular translation, hopes that this critique will provide a critical analysis about the translation of philosophical works in general.