تکامل خلاق و نظم فناورانۀ تاریخ واکاوی ره‌یافت روش‌شناسی و نگرش تکامل خلاق در اندیشۀ تاریخ‌نگاری ویر گوردون چایلد

ویر گوردون چایلد، باستان‌شناس و مورخ استرالیاییِ نیمۀ نخست قرن بیستم، از شخصیت‌های علمی و خلاق در عرصۀ مطالعات باستان‌شناسی و تاریخ است. چایلد با اتخاذ ترکیب روش‌شناسانۀ علمی موردنظر خویش در حوزۀ دانشِ تاریخ و باستان‌شناسی دیدگاه‌ها و مفاهیمی خاص در این عرصه تولید کرد که هنوز هم موردتوجه محافل علمیِ باستان‌شناسانِ پیشاتاریخی و مورخان تاریخ است. این نگرش در کتاب کم‌حجم، ولی مفید، تاریخ وی بازتاب خاصی پیدا کرده است. کتاب تاریخ، که به نقد و بررسی نظریه‌های رایج دربارۀ تاریخ و تاریخ‌نگاری می‌پردازد، از همان آغاز موردتوجه محافل علمی در جامعۀ ایران قرار گرفت و تاکنون چندبار ترجمه و به‌دست چاپ سپرده شده است. در این نوشتار، ضمن بررسی و نقد شکلی و محتوایی ترجمۀ فارسی اثر مذکور، تلاش می‌شود که رویکرد علمی و ره‌یافت روش‌شناسانۀ ترکیبی چایلد با تاکید بر نگرش مطلوب و موردنظر وی، مبنی‌بر تکامل فناورانه و خلاق در نظم تاریخی پسندیده، مورد بررسی و واکاوی قرار گیرد و مولفه‌های اساسی چنین تفسیری از تاریخ را ازدیدگاه ایشان بشناساند.

Evolution and Technological Process(A Review of Methodological Approaches and the Creative Evolution in Historiographic Thought of Vere Gordon Childe)

Vere Gordon Childe, an Australian archaeologist and historian, was one of most spectacular figures in archaeology and history in the first half of the 20th century. He took a methodologically synthetic approach to offer particular issues which are still given attention by prehistorians and historians. In this respect, his influential book History, targeting a survey of current theories on the history and historiography, was so given attention by academics in Iran that has been translated and published for several times. In this paper, it is attempted to review the Persian version of the book and that the methodological synthetic approach taken by its author about the historical order and the variables of such interpretation on the history.