مروری بر مطالعات فراگیری و رشد زبان فارسی درمقام زبان اول

پیدایش نظریه ذاتی‏بودن زبان مطالعات فراگیری زبان اول را انسجام بخشید و با تمرکز بر گفتار کودک توانست مراحل رشد آن را شناسایی کند و به یافته‏های ارزش‌مندی برسد و نظریه‏های نوینی برای فهم بهتر این پدیده ارائه دهد. جستار حاضر می‏کوشد: 1. با مروری کوتاه بر نظریه‏های فراگیری و رشد زبان به بررسی مبانی نظری این قلمرو بپردازد، 2. با رویکرد تحلیلی به پژوهش‏های انجام‌شده در فراگیری و رشد زبان فارسی درمقام زبان اول جایگاه این پژوهش‏ها در مطالعات زبانی را نشان دهد. بدین منظور با جست‌وجو در پایگاه‏های داده پژوهش‏های داخل کشور و سه نمایه sid، noormags، و magiran پژوهش‏های فراگیری و رشد زبان اول (فارسی) طی سال‏های 1365-1394 مشخص شد. 76 جستار در پنج دسته پژوهش‏های رابطه‏ای علّی، توصیفی، مروری، مقایسه‏ای، و اعتبارسنجی آزمون‏ها طبقه‌بندی شد. یافته‏ها نشان داد که بیش‌تر پژوهش‏ها در حوزه توان‌بخشی و متغیرهای مسبب اختلال در فراگیری و رشد انجام شده است. مطالعات توصیفی محدودی در حوزۀ شناخت و مراحل رشد زبان فارسی انجام شده است، اما در‌بارۀ نظریه‏های فرهنگی اجتماعی ویگوتسکی و کاربردمحور توماسلو پژوهش چندانی انجام نگرفته است.

A Review of the Acquisition and Development of Persian Language as a First Language

Chomsky’s innate theory of language has had a significant impact on first language acquisition studies, and it focused on child language in order to recognize the stages of development, and proposed new theories for better understanding of first language acquisition. The current study aims to: 1. review the first language acquisition and development theories in general, and 2. review and analyze the previous studies on the acquisition and development of Persian language as a first language in particular to reveal the current status of research findings in the field. To these aims, the related studies were referred to in three indexing resources: Magiran, Noormags, SID from 1365 to 1394. Seventysix articles were found and put into five categories: causalcorrelational, descriptive, review, comparative, and reliability and validity studies. The analysis of the findings indicated that most of the studies have been conducted in the field of rehabilitation, considering variables relating to language acquisition and development impairment. There were a few descriptive studies investigating the development of Persian language as a first language. Finally, the research designs seem to be ignorant of Tomasello’s usagebased theory, Bruner’s pragmatic theory, Halliday’s functional theory, and Vygotsky’s sociocultural theory of learning.