نقدی بر کتاب درآمدی بر شاخص‌های بانک‌داری اسلامی

کتاب درآمدی بر شاخص‌‌های بانک‌داری اسلامی تلاشی است ارزش‌مند برای فراهم‌سازی زمینه‌‌های تحقق هرچه بیش‌تر بانک‌داری اسلامی ازطریق توسعه مبانی علمی لازم آن و مانند اغلب آثار علمی، از نقاط مثبتی برخوردار بوده، اما کاستی‌‌هایی هم دارد. لذا درجهت برجسته‌کردن نقاط مثبت و کمک به اصلاح کاستی‌‌های آن، نگارنده این مقاله تلاش می‌‌کند با بررسی انتقادی کتاب مزبور به‌روش تحلیل توصیفی، ابتدا نقاط مثبت آن و سپس مهم‌ترین نقاط ضعف یا کاستی‌‌های آن را برشمرد. ازجمله نکات قوت کتاب عبارت‌اند از: الف) پرداختن به موضوع عدالت در بانک‌داری و شاخص‌های تحقق آن، ب) رویکرد انتقادی به فرایند قرض‌الحسنه در بانک‌داری ایران و ارائه شاخص اسلامی در این حوزه، ج) نقد سیستم بانکی کشور ازمنظر میزان تحقق ربا، غالباً با رویکرد فلسفی کلامی، و د) نگاه به سایر ضوابط شرعی صحت معاملات (ازجمله غرر) در بانک‌داری اسلامی. ازسوی‌دیگر، در بیان مهم‌ترین کاستی‌‌های این اثر، می‌‌توان به این موارد اشاره کرد: الف) ضعف در شاخص‌‌سازی، ب) عدم ابتنای شاخص‌‌ها بر مبانی برشمرده‌شده برای بانک‌داری اسلامی، ج) نپرداختن به برخی از مهمات ضوابط شرعی معاملات در حوزه بانک‌داری اسلامی، و د) عمیق نبودن بحث‌‌ها.

A Critique of the Book “An Introduction to the Indexes of Islamic Banking”

The book “An Introduction to the Indexes of Islamic Banking” aims to pave the way for realizing the Islamic banking system through the development of its scientific foundations. Like many other scientific works, this book has both  some positive and negative points which are enumerated in this paper. So, in order to highlight its positive points and help to correct the shortcomings, this paper tends to review the book critically using the analyticaldescriptive method. The pros of this book are as follows: Addressing the issue of justice in banking and its indexes, critical approach to the process of interestfree in Iran’s banking system and the introduction of an Islamic index in this regard, the critique of the banking system from the point of view of being infected with usury, often based on a philosophical approach and considering other Sharia compliant circumstances in Islamic banking (including jeopardy). On the other hand, the most important shortcomings of the book are as follows: weakness in indexing, noncompliance of indicators with Islamic banking theoretical foundations, no discussion on some of the most important religious rules of transactions in Islamic banking, and no thorough discussions.